De Israëliërs dachten dat ze ervan af waren – de coronapassen, de mondkapjes en de lockdowns. Maar toen begonnen de ziekenhuisopnamen toch weer op te lopen. Aanvankelijk onder overwegend ongevaccineerde mensen. Maar gaandeweg ook steeds meer onder oude, kwetsbare mensen, bij wie het vaccin kennelijk niet goed had gepakt of misschien alweer uitgewerkt begon te raken. En dus is Israël in last: deze week besloot men ook 40-plussers en leraren een derde prik te geven, als extra bescherming tegen het virus.
Het is een belangrijke waarschuwing voor de rest van de wereld – Israël loopt als land waar men al vroeg begon met vaccineren immers wat op de troepen vooruit. Ook elders pakken donkere wolken zich samen. In de VS heeft men in sommige binnenruimtes de mondkapjes weer verplicht gesteld. In het Verenigd Koninkrijk vond men aanwijzingen dat ook gevaccineerden in sommige gevallen net zo besmettelijk kunnen zijn als ongevaccineerden. En in Nederland stokt de daling van de epidemie en zei Jaap van Dissel deze week geen idee te hebben waar dit precies heen gaat. De situatie is zo ongewis dat de modellen er niet mee uit de voeten kunnen.
Het strijdplan tegen corona leek zo simpel. Vaccineer de bevolking, totdat het virus geen kant meer op kan en er groepsimmuniteit is. Vandaar het absolute onderscheid tussen gevaccineerden en ongevaccineerden. Wie eenmaal is geprikt, krijgt een QR-code, is gered en mag weer reizen en naar het stadion. Wie niet is ingeënt, moet in elk geval veelvuldig per wattenstaafje op het virus worden gecontroleerd.
Nul-covid-strategie
Maar toen was daar de deltavariant, dat gemuteerde coronavirus dat niet alleen gemakkelijker cellen binnenglijdt, maar ze vervolgens ook opdraagt om extra veel virus te maken. De deltavariant is maar liefst tweemaal besmettelijker dan het ‘klassieke’ coronavirus van vorig jaar. En dat is een probleem. Zelfs het bejubelde Pfizervaccin blijkt na een poosje maar ruwweg driekwart van de besmettingen met de variant te voorkomen.
Delta, de grote verstoorder die het spel volledig op zijn kop zet. Opeens zijn gevaccineerden niet meer per definitie die veilige mensen die het virus vast niet zullen hebben. Opeens kunnen we er niet meer van op aan dat we binnenkort af zijn van het virus. De nekslag voor groepsimmuniteit, zo mag je de deltavariant gerust noemen.
Groot is de ontreddering in landen als Nieuw-Zeeland, Australië en China, die inzetten op een ‘nul-covid-strategie’: het volledig uitbannen van het virus. Achttien maanden lang was die koers succesvol. Terwijl Europa worstelde met volle ziekenhuizen, oplopende sterfte en de ene lockdown na de andere, vierde men aan de andere kant van de wereldbol gewoon feest.
Maar nu zit men in de rats. Ooit zal men de grenzen weer moeten openen. En aangezien vaccins niet afdoende zijn om het virus buiten de deur te houden, haalt men zich daarmee onvermijdelijk ook ziekte en sterfte op de hals. ‘De keuze die men heeft is: wanneer wil je beginnen mensen te laten doodgaan?’, zoals Karen Grépin, een epidemioloog verbonden aan de Universiteit van Hongkong, deze week onomwonden zei tegen CNN. ‘Dit wordt geen perfecte overgang. Delen van de bevolking zullen dit krijgen en eraan overlijden.’
In Europa, de VS en landen als Israël tobt men intussen of de zorg het allemaal wel aankan. Nog altijd hangen er in ons land een goede drieduizend ic-opnames in de lucht, van mensen die zich niet hebben laten vaccineren, zo rekende het RIVM deze week losjes uit. Dat kan nog wat worden als straks blijkt dat ouderen minder beschermd zijn dan gehoopt, de vaccins minder lang blijken te werken, of dat er bijvoorbeeld een griepgolf komt die óók tot extra ziekenhuisopnamen leidt.
Dynamisch evenwicht
Zo ontpopt het coronavirus zich steeds meer als ieder ander luchtwegvirus: een ziektekiem die elk seizoen opnieuw rondgaat, waartegen we ons kunnen wapenen met een prik, maar waaraan ook ieder jaar opnieuw mensen zullen sterven. De hoop was dat corona zoiets zou worden als mazelen, een virus dat na één keer inenten voorgoed wordt verbannen uit de samenleving. Maar virologen zeiden eigenlijk altijd al: verwacht eerder zoiets als een nieuw griepvirus, dat elke winter opnieuw een grimmige ronde maakt door de bevolking.
Het nieuwe spel wordt om ermee te leren leven – in ‘dynamisch evenwicht’ met het virus, zoals microbiologen dat noemen. Want ja, vaccins werken. Ze voorkomen de meeste besmettingen en zorgen ervoor dat u zo goed als zeker niet op de ic belandt of overlijdt als u onverhoopt tóch besmet raakt. Maar we zullen er ook aan moeten wennen dat vaccins slechts hulpmiddelen zijn, niet het definitieve antwoord dat het virus met de duizend uitsteeksels volledig het zwijgen oplegt.
‘Het is tijd om de wereld te erkennen zoals die is, niet zoals we graag zouden willen dat die is’, in de woorden van de Britse hoogleraar microbiologie David Livermore, deze week in een analyse. ‘Laten we een beperkte overwinning uitroepen, en leren leven met het virus.’
Delta verovert de wereld
Australië
Verdubbeling aantal gevallen. Hoofdstad Sydney in lockdown tot zeker eind september, avondklok ingesteld voor delen van de stad.
Nieuw-Zeeland
Landelijke lockdown tot volgende week, na een uitbraak van tot dusver 31 gevallen.
Israël
Uitbreiding derde prik naar 40-plussers en leraren. Inmiddels zo’n zeshonderd mensen in het ziekenhuis, van wie een kleine meerderheid volledig gevaccineerde ouderen.
Verenigde Staten
Mondkapjes zijn weer verplicht op diverse scholen, in veel openbare gebouwen en in nationale parken.
Duitsland
Delen van Duitsland kleuren rood na stijging aantal besmettingen. Het Robert Koch Instituut spreekt van een ‘vierde golf’.
Verenigd Koninkrijk
Sterke roep om een derde prik voor de meest kwetsbare personen. Meer dan honderd coronadoden per dag.
Deltavariant dwingt nieuwe strategieën af: 'We moeten leren leven met het virus' - Volkskrant
Read More
No comments:
Post a Comment