Een team van wetenschappers onder leiding van Heidi Jacobs heeft in de hersenstam een minuscuul gebied geïdentificeerd dat een verhoogd risico op het ontstaan van de ziekte van Alzheimer kan aangeven, tot wel dertig jaar voordat de eerste symptomen zich voordoen. Dat maakt Maastricht University, waaraan Jacobs verbonden is, donderdag bekend.
De bevindingen van het team zijn vorige week gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Science Translational Medicine.
Het gaat om de zogeheten locus coeruleus, ook wel blauwe kern genoemd. Dit minuscule gebied kan alleen in beeld gebracht worden met speciale MRI-apparatuur. Het team van Jacobs is daar voor het eerst in geslaagd.
Door middel van scans hebben ze ontdekt dat het tau-eiwit, dat volgens onderzoekers een belangrijke rol speelt in de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer, zich in de blauwe kern begint te verspreiden. Dit is in sommige gevallen al dertig jaar eerder zichtbaar dan de eerste symptomen van de ziekte.
Tau zorgt voor schadelijke eiwitkluwen in de hersencellen van een alzheimerpatiënt. Jacobs en haar team zijn erin geslaagd een verband vast te stellen tussen de ophoping van tau-eiwit en de verslechtering van het geheugen.
"We hebben kunnen laten zien dat veranderingen in de locus coeruleus tijdens de jonge volwassenheid samenhangen met ophopingen van het tau-eiwit en geheugenproblemen die typerend zijn voor de ziekte van Alzheimer", schrijft Jacobs, die tevens verbonden is aan de Harvard Medical School in de VS.
"Onze bevindingen tonen bovendien aan dat deze vroege veranderingen in de locus coeruleus niet horen bij normale veroudering, maar mogelijk de ontwikkeling van de ziekte van Alzheimer aangeven."
Doordat we op grote schaal voedsel produceren worden er pesticiden gebruikt die moeten voorkomen dat er insecten, schimmels en andere ziekten in onze groenten en fruit belanden. Als bijeffect is gebleken dat deze niet alleen voor insecten giftig zijn, maar ook voor mensen. Neuroloog Bas Bloem ziet het aantal parkinsonpatiënten toenemen en luidt de noodklok. Het bewijs is volgens hem duidelijk: er is een relatie tussen het gebruik van pesticiden en parkinson.
In Nederland besluit het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) over welke pesticiden in Nederland mogen worden gebruikt. Er bestaat kritiek op dit orgaan, omdat het gebruik van varianten op inmiddels verboden pesticiden nog wordt toegestaan. Het Ctgb staat onder toezicht van dem. Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit Carola Schouten. Zij zou vanuit het voorzorgsprincipe kunnen ingrijpen en ook het gebruik van deze giftige varianten kunnen verbieden.
Waarom onderneemt Den Haag geen actie en verbiedt zij het gebruik van giftige pesticiden niet?
Vanavond om 22:10 uur bij PowNed op NPO 2: De Hofbar!
Bij de VVD zijn ze nóg meer van het padje dan we al dachten. Want de zogenaamde liberalen bieden nu vaccinatie-rompertjes aan. Dat zijn dus van die soort hemdjes die je van onderen vastmaakt, bij de luier. Voor baby’s. De tekst die erop staat? “Met mijn prikje bescherm ik ook andere kinderen.”
Bij de VVD maken ze het tegenwoordig wel heel bont. Dat ze daar voorstander zijn van massaal vaccineren. Oké. Soit. Daar kun je het met elkaar eens of oneens over zijn. Maar wat ze nu doen door baby’s in te zetten voor vaccinatiepropaganda is gewoon schokkend.
Sietske Bergsma: even overgeven
Opiniemaker Sietske Bergsma heeft namelijk ontdekt dat de VVD rompertjes verkoopt op de webshop. Op die rompertjes staat de tekst: “Met mijn prikje bescherm ik ook andere kinderen.” Geheel terecht schrijft Bergsma daarbij dat ze echt even moet “overgeven” nu ze dit heeft gezien:
Bij de uitleg staat: “Als de vaccinatiegraad nog verder daalt, brengt dat ook gevaccineerde kinderen in gevaar. Wat de VVD betreft is dat onacceptabel. Met dit rompertje kun je laten zien dat jouw kleintje gewoon is ingeënt tegen enge ziektes en dus geen andere kinderen in gevaar brengt.”
Hoewel het natuurlijk volstrekt abnormaal is om je kind zo’n rompertje te laten dragen sluit de VVD haar verkoopriedeltje af met: “Heel normaal.”
Covid-19
Even voor de duidelijkheid: ik heb geen reden om aan te nemen dat dit over Covid-19 gaat, oftewel om de coronavaccins. Want die worden op dit moment helemaal niet gegeven aan kinderen jonger dan 12 jaar oud, laat staan aan baby’s. Nee, het gaat hier over de “normale” vaccins, die verreweg de meeste Nederlanders ook aan hun kind (laten) geven. Mijn kind is daarmee ingeënt, en jouw kind vast ook.
Alleen vindt de politiek dat er tegenwoordig iets van een probleem is omdat er relatief meer mensen zouden zijn die hun kinderen niet laten inenten, en dat hierdoor bepaalde ziektes die eigenlijk niet meer voorkwamen in Nederland mogelijk terugkomen. Dat is een zorg van de politiek en ook van ouders. Dat is logisch. Ik vind dat óók zorgelijk.
De ware oorzaak
Maar om baby’s vervolgens in te zetten voor goedkope propaganda? Dat is totaal belachelijk. En trouwens, als we het dan toch over dit onderwerp hebben, laten we dan ook even benoemen waarom bepaalde ziektes opeens (mogelijk) terugkeren. En nee, dat komt niet (alleen) doordat er meer Nederlanders zijn die kritisch zijn op vaccinatieprogramma’s. Nee, er komen ook hele horden nieuwkomers ons land binnen; mensen wiens kinderen niet ingeënt zijn, en die ziektes met zich meenemen.
Een oproep van de redactie: door de coronacrisis heeft DDS het, net als veel andere websites, ontzettend lastig. Wij willen alles gratis leesbaar houden voor iedereen, waardoor we voor onze inkomsten afhankelijk zijn van reclame. Maar bedrijven hebben financiële zorgen, en hebben dus niet veel te makken. Daar merken wij de gevolgen ook van. Vandaar onze omroep aan u, onze lezers: steun ons alsjeblieft! Via het betrouwbare Nederlandse BackMe-systeem kunt u maandelijks óf eenmalig doneren. Doe dat alstublieft, en help DDS in de lucht te blijven!
Misschien dat de VVD daar een paar rompertjes over kan maken? Is maar een idee hoor.
Het aantal vaccinatieafspraken blijft deze weken duidelijk hoger dan voor de bekendmaking van de verplichte coronapas voor horeca en theaters. Dat blijkt uit cijfers die NOS heeft opgevraagd bij GGD GHOR Nederland.
Ruim 73.000 mensen maakten van maandag tot en met zondag een prikafspraak; een week eerder waren dat er 72.000. Twee weken ervoor schommelde het aantal rond de 50.000.
Uit de cijfers is op te maken dat het aantal vaccinatieafspraken steeg rondom de coronapersconferentie van 14 september en voorafgaand aan de invoering van het coronatoegangsbewijs op 25 september.
Vrije inloop
De toegenomen belangstelling voor een coronavaccinatie blijkt ook uit het aantal mensen dat zich meldt bij de vrije inlooplocaties van de GGD's, zoals prikbussen. Zo'n 40.000 mensen per week maakten er gebruik van. Begin september waren dat er nog 25.000 per week. Afgelopen zaterdag kwam het dagcijfer voor het eerst boven de 8000 uit.
Overigens vertalen de cijfers zich nog niet in een toenemend aantal vaccinaties. Vorige week werden er 193.000 prikken gezet (waarvan 61.000 eerste prikken), minder dan een week eerder. Vooral het aantal eerder gemaakte afspraken voor tweede prikken viel daarbij lager uit.
Dagelijks worden er bij de GGD's nu tussen 20.000 en 35.000 mensen gevaccineerd. Zo'n 80 procent van hen maakt eerst een prikafspraak, de rest wandelt binnen bij vrije inlooplocaties. Bij twee derde van de prikken die dagelijks worden gezet gaat het om tweede prikken.
Supplementen met magnesium hebben vaak veel meer van de stof dan de Europees vastgestelde limiet van 250 milligram. Ruim twee derde van de onderzochte middelen bevat te veel magnesium, wat kan leiden tot diarree, blijkt uit onderzoek van de Consumentenbond.
De Consumentenbond nam het magnesiumgehalte van 66 supplementen onder de loep. 45 daarvan bevatten te veel magnesium, wat kan oplopen tot wel 450 milligram. Bekende A-merken zoals Davitamon, maar ook huismerken van Kruidvat, Etos, Hema en Holland & Barret verkopen deze hoge doseringen.
NPN spreekt van een te lage bovengrens
Branchevereniging voor producenten en grondstofleveranciers NPN ziet geen probleem en reageert achteloos. De vereniging stelt dat de Europese autoriteit voor voedselveiligheid een te lage bovengrens zou hebben aangenomen. Volgens de vereniging zou diarree pas vanaf 360 milligram magnesium zijn vastgesteld. Daarnaast zouden deze klachten zich vooral voordoen bij supplementen die de stof magnesiumoxide bevatten.
Fabrikanten van de supplementen bagatelliseren het probleem ook. Zij geven aan nooit klachten te krijgen over diarree als bijwerking van een overschot aan magnesium. Iets dat logisch is, aangezien een waarschuwing hierover ook ontbreekt op de verpakking van de supplementen.
39 supplementen overschrijden zelfs eigen grens
Directeur van de Consumentenbond, Sandra Molenaar, keurt de slappe reacties van de sector af: ‘Meer dan de helft (39) van de supplementen overschrijdt zelfs ruim de grens van 360 milligram die de branche zelf als toelaatbaar opvoert. Bovendien hebben negentien van die supplementen ook nog eens magnesiumoxide als belangrijkste ingrediënt. Dat zijn er hartstikke veel. Consumenten lopen daarmee een reëel risico op een hele vervelende bijwerking. Dat kun je toch niet afdoen met het argument dat je nooit klachten krijgt? Of met flauwekul over onderzoeken? Dat is ronduit ongepast. Fabrikanten hebben zich aan de regels te houden en de branchevereniging heeft daar een belangrijke rol in.’
Voorschriften Voedingscentrum
Voor vrouwen vanaf achttien jaar wordt 300 milligram magnesium per dag aanbevolen, voor mannen 350 milligram. Wie gezond eet volgens de Schijf van Vijf krijgt voldoende magnesium binnen, aldus het Voedingscentrum. Wie niet aan de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid magnesium komt kan supplementen slikken, maar dus nooit meer dan 250 milligram per dag.
Magnesium is een mineraal, dat in onder meer groente, noten en melkproducten zit. Je hebt het nodig voor de vorming van botten en spieren en magnesium doet mee in de overdracht van zenuwprikkels. Volgens het Voedingscentrum komt een tekort aan magnesium niet zo vaak voor, behalve als je bijvoorbeeld slecht functionerende nieren of darmen hebt.
NPN brengt nieuw advies uit
Een woordvoerster van de NPN laat weten naar aanleiding van het onderzoek een nieuw advies uit te brengen. Makers van supplementen wordt aangeraden een waarschuwing toe te voegen als er meer dan 250 milligram magnesium in de maximale dosering zit.
'Op sommige mensen heeft een hogere dosering inderdaad een mild laxerend effect', aldus de woordvoerster. 'Maar er zijn ook groepen die meer magnesium nodig hebben dan de dagelijks aanbevolen hoeveelheid. Denk bijvoorbeeld aan mensen die maagzuurremmers slikken, waardoor ze magnesium minder goed opnemen.' Voor die mensen kan een supplement met een hoge dosering volgens haar wel nuttig zijn.
Telesur is een samenwerking aangegaan met de Medische Zending in Suriname. Deze samenwerking houdt in dat zij de communicatie over feiten en mythes over het COVID-virus in de verschillende talen op hen nemen en ervoor zorgen dat het via verschillende media bij de doelgroepen terecht komt.
“We vragen mensen uit de gemeenschappen om zelf aan het woord te komen en om onze medeburgers de juiste uitleg te geven. Ook helpen we met communiceren van vaccinatiedagen en locaties”, aldus Jennis Asraf, PR van Telesur. Het bedrijf helpt ook zorgdragen dat niet alleen de gemeenschap in de kustvlakte de juiste informatie krijgt, maar dat alle burgers toegang hebben en zelf hun beslissing kunnen nemen op basis van feiten.
De projecten die tot nu toe zijn uitgevoerd, zijn communicatie in verschillende talen via diverse radio en tv -kanalen. Ook werd de vaccinatiedag in Powakka uitgezonden, zodat de mensen uit de gemeenschappen ook zelf aan het woord konden komen en hun ervaring konden delen. “We hebben gemerkt dat in Powakka vrij veel mensen gehoor hebben gegeven aan de campagne. We moeten nu nagaan hoe het op de andere plekken is gegaan.” Het telecommunicatiebedrijf gaat door met de communicatie en zal ook komen met leuke acties waar mensen hun voordeel kunnen halen.
Telesur heeft, vanaf het moment van het Covid-19 virus in Suriname de kop op stak, steeds op diverse manieren de gezondheidssector ondersteund in de strijd tegen dit virus. Zo heeft het bedrijf PPE gedoneerd aan ziekenhuizen en een telethon helpen organiseren in samenwerking met SU4Su, welke gratis via ATV werd uitgezonden. Ook heeft Telesur gezondheidswerkers van de ICU van het AZ gedacht op hoogtijdagen. “Gezondheid van de gemeenschap is ons erg na aan het hart. We hebben ook de noodkreet van de Medische Zending gehoord en hebben gemeend ze te ondersteunen met vooral het gedeelte van de communicatie en ervoor te zorgen dat de verschillende gemeenschappen in het binnenland toegang krijgen tot informatie van betrouwbare instanties en in hun eigen taal.”
Telesur heeft een start gemaakt om samen met andere instanties hulp te verlenen om het COVID-19 virus tegen te gaan. Zij stelt de gemeenschap in de gelegenheid om ook aan te geven welke informatie die wil, zodat het telecommunicatiebedrijf specialisten kan vragen om daarop in te gaan. Asraf hoopt dat dit een boost is voor de gemeenschap om ook een bijdrage te leveren en samen te kijken wat er allemaal nog meer gedaan kan worden om de ziekte te bestrijden.
Alhoewel het een aanrader is om je te vaccineren, is en blijft het een vrije keus. “We hopen dat mensen ervoor kiezen zichzelf en de gemeenschap te beschermen, zodat we meer vrijheden in het dagelijks leven kunnen hebben en we geen geliefden meer hoeven te verliezen aan deze vreselijke ziekte”, aldus Asraf.
De staat New York had circa 600.000 medewerkers van verpleeghuizen en ziekenhuizen tot middernacht maandag de tijd gegeven om zich te laten inenten. Dat leidde tot de vrees dat enorme personeelstekorten in de zorg zouden ontstaan als vele duizenden vaccinatieweigeraars vervolgens hun baan zouden verliezen.
De grimmigste scenario’s lijken niet uit te komen nu veel mensen zich op de valreep nog hebben laten inenten, schrijft The New York Times. In de openbare ziekenhuizen van de stad New York liepen een week geleden nog zo’n 8000 ongevaccineerde medewerkers rond. Dat waren er maandag volgens de krant nog 5000, ongeveer 10 procent van het totale aantal medewerkers.
Die medewerkers mogen niet terugkeren naar hun werk, maar volgens de krant denken lokale overheidsfunctionarissen dat de personeelstekorten beheersbaar zijn. De autoriteiten hadden gegokt dat veel twijfelaars in de zorg zich alsnog zouden laten inenten omdat ze hun baan niet op het spel willen zetten. Die voorspelling lijkt in elk geval deels uit te komen.
Toch hebben sommige ziekenhuizen al laten weten dat bepaalde medische ingrepen noodgedwongen worden opgeschort. Het gaat onder meer om het Erie County Medical Center in Buffalo. Dat stuurde 20 procent van de medewerkers met onbetaald verlof omdat ze weigeren zich te laten vaccineren. Het gaat in totaal om 276 personeelsleden. Zo’n honderd andere personeelsleden lieten zich in de laatste uren voor het verstrijken van de deadline nog wel inenten.
Er bestaat veel verzet tegen de vaccinatieplicht. Tegenstanders hebben zeker acht rechtszaken aangespannen. Critici vinden onder meer dat de staat rekening moet houden met mensen die om religieuze redenen geen vaccin willen. Ook wordt betoogd dat mensen die zijn hersteld van een coronabesmetting niet onder de regels horen te vallen.
Ondanks dat verzet is de vaccinatiegraad onder ziekenhuispersoneel in de hele staat gestegen naar 92 procent, schat het kantoor van gouverneur Kathy Hochul. Zij keurde maandag noodmaatregelen goed om chaos in de zorg te voorkomen als personeel massaal op non-actief gezet moet worden.
Hochul kan onder meer de National Guard, een soort reserveleger, inschakelen om bij te springen. Ook kan dankzij de ingreep een beroep worden gedaan op zorgverleners uit andere staten die normaliter niet bevoegd zouden zijn om in New York te werken.
Van Liemt legt uit dat kanker voor jongvolwassenen extra ingewikkeld kan zijn, omdat ze tegen een hoop leeftijdsspecifieke problemen aanlopen. "Jouw leeftijdsgenoten bouwen gestaag aan hun toekomst, terwijl die ziekte voor jou roet in het eten gooit."
Ze is zelf nog steeds onder behandeling. "Soms zijn er periodes dat ik schoon ben, maar vaak komt de kanker terug. Dan moet ik weer een nieuwe behandeling beginnen. Gelukkig gaan de ontwikkelingen in de medische wereld snel. Er worden nieuwe behandelingen ontwikkeld waar goed mee te leven valt."
Stress en eenzaamheid
Ze vindt dat er meer aandacht en betere zorg moet komen voor het mentale welzijn van jongvolwassenen van 18 tot 35 jaar met kanker. "Ik heb bij andere jonge mensen gezien dat ze stress en gevoelens van eenzaamheid kunnen ervaren. Ze willen zich blijven ontwikkelen, een baan krijgen, een huis vinden en een verzekering afsluiten."
In 2019 richtte Van Liemt de F|Fort Foundation op. "Je bent meer dan je ziekte."
De Gemene Deler
Samen met fotograaf Loet Koreman heeft ze een fotoboek gemaakt, waarin ze elf jongvolwassenen met kanker vastlegden. Het boek De Gemene Deler verscheen afgelopen maand.
Van Liemt vertelt dat ze fotograaf Koreman al lang kent. "We waren een heel goed team samen. Het maken van het boek was een heel bijzonder proces met bijzondere deelnemers."
Unieke beelden
De beelden in het boek zijn gebaseerd op interviews die Van Liemt met de geportretteerden had. "Alle deelnemers krijgen met dezelfde thema's te maken. Toch zijn de beelden heel verschillend, want ieder mens is natuurlijk uniek." Ze wil dat ieders zorgen goed naar voren komen op de foto's. "Maar ook waar ze van dromen en wie ze juist náást hun ziekte zijn."
Zo deed één van de deelnemers zelf onderzoek naar kanker in het Antoni van Leeuwenhoek, voordat ze ineens zelf in de wachtkamer zat. Een ander merkte tijdens het voeden van haar kindje dat er een knobbeltje in haar borst zat. Weer een ander was net aan het afkicken van een verslaving toen hij ziek werd.
Van Liemt vertelt dat het boek bedoeld is om mensen in de zorg bewust te maken van de problemen waar jongvolwassenen met kanker tegenaan lopen, zodat die leeftijdsspecifieke zorg verbeterd kan worden. "Ook hoop ik dat het boek troostend kan zijn voor jongvolwassenen die de diagnose kanker krijgen, zodat zij zien dat ze niet de enigen zijn. Ze kunnen het boek ook aan hun omgeving laten zien om meer bewustzijn te creëren."
Creatief proces
Ten slotte hoopt ze dat mensen die van kunst houden het boek ook mooi zullen vinden. "Het maken van dit boek was een creatief proces voor mij en creatief bezig zijn kan helend zijn. Dan vergeet je even al je zorgen."
In de hal van het Maasstad Ziekenhuis kunnen bezoekers zich vanaf vandaag gratis en zonder afspraak laten vaccineren tegen het coronavirus. Het ziekenhuis in Rotterdam-Zuid probeert daarmee wat te doen tegen de lage vaccinatiegraad. In wijken als Charlois en Feijenoord is minder dan 50 procent van de inwoners volledig gevaccineerd.
Een stand met posters en flyers geeft het vaccinatiepunt aan in de centrale hal van het ziekenhuis. Vanaf 10:00 uur kunnen patiënten, bezoekers, omwonenden en medewerkers daar terecht met vragen of om een prik te halen. "Mensen kunnen daar op eigen initiatief naartoe om vragen te stellen en informatie te krijgen. Iedereen die dat wil kan kiezen voor het vaccin, we vinden het belangrijk dat het een keuze is", vertelt Charlotte van Noord, arts bij het Maasstad Ziekenhuis. Bij het prikpunt wordt geprikt met het Janssen-vaccin en het Pfizer-vaccin. Bij deze laatste wordt meteen een afspraak voor de tweede vaccinatie gemaakt.
Eén-op-één uitleg
Bij het vaccinatiepunt kunnen mensen alleen terecht voor hun eerste of tweede prik. Een derde prik halen is niet mogelijk. "Uiteraard krijg je als je volledig gevaccineerd bent ook de QR-code die sinds afgelopen zaterdag gevraagd wordt bij allerlei gelegenheden", vertelt Van Noord. Met het initiatief hoopt het ziekenhuis de vaccinatiegraad te verhogen. "Er komt elke dag een grote groep mensen in het ziekenhuis zoals patiënten voor de poliklinieken en bezoekers van mensen die opgenomen zijn. Daarnaast proberen we ook mensen via de media te bereiken om te laten weten dat we dit punt hebben en dat iedereen welkom is", zegt Van Noord.
De campagne van het Maasstad is niet het eerste initiatief dat zich inzet voor een hogere vaccinatiegraad in Rotterdam. De afgelopen twee maanden waren artsen en internisten al aanwezig op onder andere de Afrikaandermarkt voor voorlichting en vaccinatie zonder afspraak. "We zagen dat daar wel animo voor was. Met één-op-één uitleg kunnen vragen toch weggenomen worden". Het prikpunt in het Maasstad Ziekenhuis is vanaf maandag 27 september tot en met vrijdag 8 oktober op alle doordeweekse dagen van 10:00 uur tot 17:00 uur geopend.
De app maakt gebruik van augmented reality, ofwel aangevulde realiteit. Dat houdt in dat er elementen van de computer worden toegevoegd aan een echt beeld. Er komt in het geval van de app een levensechte spin op je scherm en tegelijkertijd moet je 'taken' uitvoeren. Per level worden de opdrachten moeilijker. Op die manier leer je kalm te blijven in het bijzijn van een spin, waar je uiteindelijk in het echte leven de vruchten van moet plukken.
'Ik schreeuw het dorp bij elkaar'
Iemand voor wie de app het proberen waard is, is Michelle Kaars. Zij heeft al haar hele leven last van een spinnenfobie. "Mijn man kijkt iedere dag het huis na voor me. Ik krijg er nachtmerries van en haal de buren erbij om spinnen weg te halen voor me", zegt ze tegen EditieNL. "Als er een grote spin in huis zit, dan kan ik zo het hele dorp bij elkaar schreeuwen."
Ook Philine van Zundert is erg bang voor spinnen. Niet handig, want ze loopt stage op de reptielenafdeling van een dierenpark. "Ik ben doodsbang voor spinnen en dat belemmert me tijdens mijn stage", zegt ze. "De geleedpotigen verzorgen doet iemand anders, want dat kan ik echt niet."
Angst is aangeleerd
Van de Nederlanders met spinnenangst heeft drie tot zes procent ook daadwerkelijk een fobie. Dat wil zeggen dat hun angst het normale functioneren in de weg staat. Volgens Bastienne Meulenbroek, verzorger bij Dierenpark de Oliemeulen, is het iets primitiefs van vroeger. "Toen waren mensen bang voor kleine, bewegende dieren. Die waren heel giftig."
Daarnaast zijn er nog twee oorzaken voor spinnenfobie. "Er is sprake van onwetendheid, mensen weten vaak niet wat de functie van een spin is", zegt Meulenbroek. Bovendien heeft het te maken met het doorgeven van de angst aan volgende generaties. "Het is iets wat is aangeleerd."
Blootstelling
Hoe je ook van je fobie af wil komen, vooral het toegeven aan de angst is belangrijk. Volgens klinisch psycholoog Ariane Faas kan de app Phobys hierbij helpen. "De gedachte moet worden aangepakt, maar blootstelling is ook van groot belang", zegt ze. "Juist daardoor gaan mensen ervaren dat de angst afneemt."
Je blootstellen aan je spinnenangst kan met een echte spin, maar ook met een augmented reality-app zoals Phobys. "Met zo'n app is de stap om je bloot te stellen minder groot, omdat het geen echte spinnen zijn."
Werkt het?
Michelle test vanavond de app in de uitzending van EditieNL. Of het daadwerkelijk lukt om over haar spinnenfobie te komen – en of dit een betere tactiek is dan een levensechte spin vasthouden, zoals Philine – zie je om 18.15 uur op RTL 4.
'Welke tatoeage wil ik en waar wil ik ‘m op mijn lichaam?'. Die vragen stelt iedereen zich bij het laten zetten van een tattoo, maar heb jij je weleens afgevraagd welke gezondheidsrisico’s aan een tatoeage kleven? Er zijn namelijk verschillende soorten inkt waar stoffen inzitten die potentieel kankerverwekkend zijn.
PAK’s, zware metalen, conserveermiddelen en azo-kleurstoffen; allemaal stoffen die in de inkt van tatoeages kunnen zitten en die kankerverwekkend zijn. De NVWA ziet toe op deze stoffen naar aanleiding van meldingen, maar kan de consument dit zelf ook in gaten houden?
Ook de tatoeëerder weet niet wat er in zijn inkt zit
'Dat kan bijna nooit', zegt Thomas Rustemeyer, hoogleraar en dermatoloog aan het Amsterdam UMC. 'De tatoeëerder weet vaak ook niet wat erin zit. De etiketten zijn momenteel generiek. De regels zijn duidelijk die gesteld worden, maar de controle hierop is slecht.'
'Producenten moeten bewijzen dat de inkt veilig is, waarbij de veiligheid in drie categorieën onderverdeeld kan worden: bewezen veilig, niet bewezen veilig en bewezen onveilig. De stoffen die er nu in zitten zijn niet bewezen veilig, maar ook niet bewezen onveilig', vertelt Gerrit Grootenhaar, voorzitter van de Nederlandse Branche organisatie Tattoo Kunst en zelf eigenaar van tattooshop Sailors & Crooks.
'Het komt erop neer dat er een onderzoek moet komen naar wat inkt precies doet. Die taak ligt nu bij de producenten, omdat zij moeten aantonen dat wij mogen werken met hun producten. Maar op dit moment heb ik niet gehoord of zij hier onderzoek naar doen.'
Nieuwe Europese wetgeving
Om de consument meer informatie te kunnen geven en om beter toezicht te kunnen houden op de inkten, komt er per 1 januari 2022 nieuwe Europese wetgeving. 'Een tatoeëerder moet vanaf die datum aan de consument het etiket van de gebruikte inkt kunnen laten zien. Verder moet een tatoeëerder voor elke klant bijhouden welke inkt hij heeft gebruikt', stelt de NVWA.
'Hierbij is het de verantwoordelijkheid van de leverancier om zich ervan te verzekeren dat tatoeagekleurstoffen voldoen aan het Warenwetbesluit tatoeagekleurstoffen', aldus de NVWA.
Tattooshops niet op de hoogte van de nieuwe wetgeving
Maar is de leverancier hier wel van op de hoogte? Uit een rondgang van Fons langs meerdere tattooshops en leveranciers blijkt dat veel van hen helemaal niet op de hoogte zijn van deze nieuwe wetgeving. Grootenhaar vindt dat er al veel eerder onderzoek gedaan had moeten worden naar de inktsoorten.
'Het kan zo zijn dat straks een groot deel van de inkten ineens verboden gaat worden, omdat het niet bewezen is dat het wel of niet kankerverwekkend is. Het is voor ons dus ook van belang dat hier meer onderzoek naar gedaan wordt en dat wij niet ineens straks te maken krijgen met bepaalde inkt die verboden wordt.'
'Als brancheorganisatie moeten wij erop kunnen vertrouwen dat het veilig is. Er ontstaat nu een gevaar, omdat je straks misschien dingen moet gaan verbieden en dan ontstaat een underground scene. Dan heb je echt een risico dat straks ineens gevaarlijke inkten worden gebruikt.'
Wat weten we nu over de risico’s?
Het RIVM geeft aan dat het kankerrisico van tatoeages klein is, maar niet verwaarloosbaar. De cijfers van hoe groot de kans is dat je kanker kan krijgen van een tatoeage lopen erg uiteen. Volgens het RIVM hangt dit af van de volgende factoren:
30% van de onderzochte gekleurde inkten bevat azo-kleurstoffen, waaruit aromatische aminen gevormd kunnen worden en 41% van de zwarte inkten bevat PAK's. Uit deze inkten kunnen kankerverwekkende stoffen vrijkomen. Als deze stoffen in het lichaam vrijkomen vergroot dat de kans op kanker.
UV-licht van zon of zonnebank bevordert de vorming van aromatische aminen. Als die in het lichaam vrijkomen vergroot dat de kans op kanker.
De grootte van de tatoeage, de concentratie van de schadelijke stof en de tijd dat uw lichaam eraan is blootgesteld, spelen een rol bij de ontwikkeling van kanker.
Bij het weglaseren van tatoeages kunnen kankerverwekkende stoffen vrijkomen.
Maar hoe groot is de kans dat je kanker kunt krijgen van deze inkt?
Volgens Rustemeyer moet daar nog veel meer onderzoek naar gedaan worden. ‘Er zijn wel enkele onderzoeken gedaan en een studie daarin heeft laten zien dat iemand met een tattoo sneller kanker krijgt - het gaat dan vaak om blaaskanker - maar deze onderzoeken zijn allemaal heel dun.
‘Je hebt voor zo’n onderzoek veel mensen nodig met een tattoo en die bovendien vervolgens kanker hebben gekregen. Kijk naar roken en tabak, dat heeft decennia geduurd voordat werd aangetoond dat het kankerverwekkend is.’
Rustemeyer heeft zelf ook onderzoek gedaan naar de inkten. ‘Wij hebben inkten gevonden waar gevaarlijk stoffen inzitten. Dat hangt samen met de kleur. Bij zwarte inkt bijvoorbeeld, dat gemaakt is van roet, heb je een grote kans dat het gemaakt is van PAK-stoffen.’
Tattooshops met GGD-vergunning
Het is nu dus nog niet na te gaan of de inkten van jouw tatoeëerder veilig zijn. Tatoeëerders en importeurs kunnen alleen zekerheid geven over veilige kleurstoffen als ze de inkten hebben laten onderzoeken.
Wel is het verstandig om alleen naar een tatoeëerder te gaan met een GGD-vergunning. Dan ben je ervan verzekerd dat de tatoeëerder hygiënisch werkt. Bovendien is de kans groter dat de tatoeëerder veilige tatoeagekleurstoffen gebruikt. Op de website veiligtatoeerenenpiercen.nl kunt je opzoeken welke tatoeëerders een vergunning hebben.
Eigen onderzoek naar tatoeage-vooroordelen
Radar zette bovendien een eigen onderzoek uit onder haar testpanelleden. Ruim 7500 tattoo-dragers reageerden hierop en deelden hun ervaringen over onder andere vooroordelen, sociale uitsluiting, positieve reacties en het eventueel laten weglaseren van hun tatoeage.
Onderzoekers van het Pasteur Instituut verzamelen uitwerpselen van vleermuizen in een grot op de Chhangauk-heuvel in Laos.Beeld REUTERS
Franse wetenschappers hebben drie vleermuisvirussen gevonden die sterk lijken op het pandemische coronavirus SARS-CoV-2. Niet in China, maar bijna 2.000 kilometer ten zuiden van Wuhan, in het noorden van Laos.
De ontdekking bewijst andermaal dat het spoor van het coronavirus waarschijnlijk terugvoert naar de vleermuizen van Zuidoost-Azië, en niet naar een uit de hand gelopen laboratoriumexperiment, zegt hoogleraar coronavirologie Eric Snijder (Leids Universitair Medisch Centrum, LUMC), na inzage in de nieuwe resultaten. “Het is vrij aannemelijk dat deze vleermuizen een smeltkroes zijn van dit soort nauw aan elkaar verwante virussen. En we ontdekken geleidelijk hoe groot die wolk eigenlijk is.”
De nieuwe virussen tonen ook meteen aan hoe gevaarlijk het kan zijn in Laos een vleermuizengrot te bezoeken. De nieuw ontdekte virussen kunnen menselijke cellen besmetten, toont het Franse team aan. Snijder herinnert aan het geval van een 40-jarige vrouw uit het Nederlandse Noord-Brabant, die in 2008 overleed aan het marburgvirus. “Waarschijnlijk opgelopen toen ze in Oeganda een vleermuizengrot bezocht”, aldus Snijder.
Toeristische trekpleister
De Franse onderzoekers, onder leiding van virusjager Marc Eloit van het Pasteur Instituut in Parijs, vingen in totaal 645 vleermuizen in afgelegen grotten van het Feuang-district, een ruig natuurgebied waarvoor Laos nadrukkelijk reclame maakt als toeristische trekpleister. Drie vleermuizen bleken coronavirussen te dragen die voor meer dan 95 procent overeenkomen met het coronavirus.
Vooral het aanhechtpunt aan hun uitsteeksels waarmee de virussen zich chemisch vastzuigen aan cellen, is bijna identiek aan dat van SARS-CoV-2, schrijft Eloit in zijn nog ruwe onderzoeksartikel. In het laboratorium bleken de bindingsplekken inderdaad net zo makkelijk te hechten aan mensencellen als de vroegste versies van het pandemische coronavirus.
Waar het coronavirus precies vandaan komt, is nog steeds een raadsel. Virologen gaan ervan uit dat het virus ergens in Zuid-China op een zoogdier moet zijn overgesprongen, dat vervolgens voor consumptie naar Wuhan is verscheept.
Toen het virus opdook, vond er in Wuhan op grote schaal handel plaats in onder meer bamboeratten, civetkatten, wasbeerhonden en nertsen, blijkt uit een lijst die Canadese onderzoekers in juni onthulden. Stuk voor stuk dieren die bekendstaan om hun virussen.
Geen toeval
Veel aandacht trok intussen de theorie dat het virus afkomstig zou kunnen zijn uit een virologisch laboratorium. Zo werd het tot dusver nauwst aan SARS-CoV-2 verwante virus, een virus genaamd ‘RaTG13’, ontdekt in Zuid-China door onderzoekers van het Virologisch Instituut in Wuhan. Dat kan geen toeval zijn, denken sommigen.
Maar de nieuwe virussen – met de catalogusnamen Banal-52, Banal-103 en Banal-236 – lijken nog sterker op het pandemische coronavirus dan RaTG13, bemerkt ook Snijder na snelle inspectie van het genetische bouwplan van de virussen: 96,8 procent overeenkomst. “Al zit er natuurlijk nog steeds misschien wel tientallen jaren evolutie tussen deze virussen en SARS-CoV-2. Het RNA van coronavirussen bestaat uit 30.000 bouwstenen. Dus 3,2 procent verschil betekent dat er nog steeds bijna duizend verschillen tussen zitten.”
Wat er in de praktijk overigens gebeurt, is dat vleermuizenvirussen hele stukken uitwisselen, als hun cellen met twee verwante virussen tegelijk besmet raken. “Het eiwit dat in de cel het erfelijk materiaal van het ene virus kopieert, valt er eventjes af, en gaat verder waar het dacht dat het gebleven was. Maar dan op het genoom van een ander virus”, schetst Snijder. “Zo vindt er op grote schaal recombinatie plaats.”
Andere wieldoppen
Wat dat betreft is de vondst van een bijna identiek bindingsdomein vooral een interessant puzzelstukje: alsof je op zoek bent naar de herkomst van een bepaald automerk en in een streek komt waar de auto’s rondrijden met de wieldoppen van het gezochte merk. Je zit warm, maar de autofabriek is nog steeds niet gevonden.
“Natuurlijk is dit interessant”, zegt Snijder. “Maar uiteindelijk brengt het je niet zoveel verder bij de vraag wat nu de precieze herkomst is van dit virus. Bij het eerste SARS-virus, uit 2002, heeft het ook jaren geduurd voordat men een vleermuizenvirus vond dat 88 procent identiek was. En dat vonden we toen heel wat.”
Overigens hebben de Banal-virussen ook een belangrijk verschil met het menselijke coronavirus: ze missen een knipje waardoor het virus zichzelf makkelijker openvouwt, technisch bekend als de ‘furine-splijtingsplaats’. Waarschijnlijk heeft het virus dat onderdeel elders opgedaan. “Deze virussen recombineren zoveel dat verschillende stukjes van hun genoom verschillende evolutionaire geschiedenissen kunnen hebben”, aldus de Schotse evolutionair viroloog Spyros Lytras, in een reactie tegen vakblad Nature.
Andere experts zijn het met Snijder eens dat de nieuwe ontdekking sterk pleit tegen een laboratoriumherkomst van het virus. “Ik ben nu meer overtuigd dan ooit dat SARS-CoV-2 een natuurlijke oorsprong heeft”, zegt een van hen, de Singaporese viroloog Linfa Wang, tegen Nature.
Hier zou content moeten staan van bijv. Twitter, Facebook of Instagram
Om u deze content te kunnen laten zien, hebben wij uw toestemming nodig om cookies te plaatsen. Open uw cookie-instellingen om te kiezen welke cookies u wilt accepteren. Voor een optimale gebruikservaring van onze site selecteert u "Accepteer alles". U kunt ook alleen de sociale content aanzetten: vink hiervoor "Cookies accepteren van sociale media" aan.
In Ierland is de 75-jarige oud-dj Joe McCarron overleden aan de gevolgen van besmetting met het corona-virus. McCarron was onderwerp van een verbijsterende actie door anti-vaxxers. De man, zelf corona-ontkenner, werd op 14 september overgehaald het ziekenhuis te verlaten door de in Ierland woonachtige anti-vaxxer en extreemrechtse activist Antonio Mureddu.
De Italiaan verspreidde beelden van zijn actie online. Hij had McCarron wijsgemaakt dat het ziekenhuis hem wilde ‘opsluiten’ op de intensive care en dat hij daar zou sterven. Ziekenhuispersoneel dat protesteerde tegen de actie werd uitgescholden en geïntimideerd door de anti-vaxxers. Artsen waarschuwden dat het leven van McCarron gevaar liep als hij zich aan de medische zorg onttrok.
Twee dagen na de ‘bevrijding’ keerde McCarron met ernstige ademhalingsklachten terug in het ziekenhuis. Vrijdag overleed hij. De politie stelt een onderzoek in naar de actie van de Italiaanse fascist. De nabestaanden hebben hun afschuw uitgesproken over de actie van de anti-vaxxers. Ze boden ook excuses aan aan het ziekenhuispersoneel en bedankten hen voor alle zorg.
De Italiaan maakt deel uit van de Freedom on the Land Movement, een extremistische libertaire groepering die er onder meer vanuit gaat dat wetten alleen maar gelden voor hen die er mee instemmen. De beweging is voortgekomen uit Amerikaanse racistische anti-overheidsgroeperingen.
Ancilla van de Leest overkwam dit ook. Zij had veertien jaar implantaten, totdat zij hier erg ziek van werd. "Ik had het altijd koud, ik was constant gedehydrateerd en ik begon overal pijntjes te krijgen. Van mijn tanden tot aan mijn voet", vertelt ze aan EditieNL.
Deze bijwerkingen maakte Ancilla het leven zuur. "Op het laatst moest ik elk kwartier naar de wc." Ze is daarom erg blij met het nieuws over hoe schadelijk de implantaten kunnen zijn. "Ik wist ook niet dat ziek worden van je implantaten een ding was."
Het onderzoek van HAN University werd gepubliceerd in het medische tijdschrift JAMA, meldt het AVROTROS-consumentenprogramma Radar. Er werden 400 vrouwen onderzocht met vaste of vloeibare borstimplantaten. Bij 87 procent van deze vrouwen werden er deeltjes van het implantaat op andere plekken in het lichaam aangetroffen, tot in de hersenen aan toe. Bij 92,5 procent van de vrouwen werden er ontstekingsreacties in het lichaam aangetroffen.
Lichaamsvet
Om voor een borstvergroting in aanmerking te komen zijn er twee opties: "Eigen lichaamsvet, waarvan je uiteraard genoeg moet hebben, en siliconen", legt plastisch chirurg Ali Pirayesh uit aan EditieNL. "Als je heel mager bent en je hebt nauwelijks vet, dan is dat geen optie."
Dit vet moet goed geoogst en gezuiverd worden voordat het gebruikt kan worden. "In al die facetten bestaat er ook nog een kans dat het niet goed pakt en het minder mooi kan zijn. Bij borstreconstructies na kanker of een kleine cup kan het nog wel."
Alternatieven
Maar zouden we nu volledig weg moeten stappen van de siliconen implantaten? "Alle protheses zweten, dat hebben we altijd geweten. Een heel klein percentage van de dames heeft bepaalde klachten en het is nooit aangetoond dat dit in het bijzonder te maken heeft met die siliconen."
Dit nieuwe onderzoek toont aan dat ook de nieuwe siliconen protheses zweten. "Maar wij zien niet een zodanig grote hoeveelheid vrouwen die hier klachten van hebben. Je moet ze om de tien jaar vervangen. En als je er psychisch zoveel last van hebt dat je kleine borsten hebt, dan wil je dat risico om zoveel op een miljoen te zijn wel nemen."
Volgens Pirayesh kunnen we niet om de risico's heen. "Als je nooit bijwerkingen van iets wilt hebben, dan moet je ze niet nemen. Zo simpel is het, als je nooit wil vallen dan moet je niet gaan fietsen."
En een overstap maken naar een ander materiaal blijkt helaas ook niet de oplossing te zijn. "Door de jaren heen zijn veel materialen getest. Helaas, maar ook gelukkig is siliconen het meest gunstige materiaal." Zo is er bijvoorbeeld getest met protheses gevuld met soja. "Maar dat werkte niet."
Alsnog wordt er nog steeds onderzoek gedaan om een alternatief te vinden. "Maar die zijn er nog niet. Voor heel veel dames, zeker dames die borstkanker hebben gehad, of dames die echt bijna geen borsten hebben, is siliconen toch de oplossing."
Zelfliefde
Ancilla hoopt dat mensen nu wel beter na gaan denken over het nemen van borstimplantaten. "Ik hoop dat we naar een samenleving kunnen waarin we onszelf accepteren, dat we onszelf meer gaan omarmen zoals we zijn."
Hier zou content moeten staan van bijv. Twitter, Facebook of Instagram
Om u deze content te kunnen laten zien, hebben wij uw toestemming nodig om cookies te plaatsen. Open uw cookie-instellingen om te kiezen welke cookies u wilt accepteren. Voor een optimale gebruikservaring van onze site selecteert u "Accepteer alles". U kunt ook alleen de sociale content aanzetten: vink hiervoor "Cookies accepteren van sociale media" aan.
Hier zou content moeten staan van bijv. Twitter, Facebook of Instagram
Om u deze content te kunnen laten zien, hebben wij uw toestemming nodig om cookies te plaatsen. Open uw cookie-instellingen om te kiezen welke cookies u wilt accepteren. Voor een optimale gebruikservaring van onze site selecteert u "Accepteer alles". U kunt ook alleen de sociale content aanzetten: vink hiervoor "Cookies accepteren van sociale media" aan.
Geen enkel medicijn is zo wijdverspreid en laagdrempelig als paracetamol. Toch ontdekken wetenschappers zelfs over deze pijnstiller nog nieuwe effecten. Vijf vragen over een medicijn dat iedereen kent.
Als er mogelijk nadelen zijn voor ongeboren kinderen, hoe zit dat dan bij jonge kinderen en zijn er groepen patiënten die moeten opletten bij het gebruik van paracetamol?
Geen pijnstiller is zo veilig als paracetamol. Ook jonge kinderen kunnen het gebruiken. Zelfs voor baby’s is er paracetamol in een zetpil. Voor oudere kinderen is er aparte paracetamol in kauwtabletten of drankjes.
Er zijn geen patiëntengroepen waarvoor paracetamol gevaarlijk is, als zij maar niet meer slikken dan de maximale dosis. Een overdosis kan leiden tot schade aan de lever.
Welke dosis is veilig?
Dosering van paracetamol gaat bij volwassenen niet op gewicht, stelt het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG). “De bijsluiter van paracetamol geeft aan dat er één of twee tabletten van 500 mg per keer kunnen worden ingenomen, met een maximum van zes tabletten per dag.”
Apotheker Marloes Dankers stelt het absolute maximum op acht paracetamol per dag, en dat hooguit een maand lang. “Slik je langer paracetamol, dan moet je overgaan tot maximaal 5 tabletten per dag; oftewel, 2,5 gram per dag.”
Als een patiënt risico loopt op leverschade, gaat de dosering omlaag naar 2 of 1,5 gram per dag. Dat geldt voor leverpatiënten, maar bijvoorbeeld ook voor mensen die meer dan vier glazen alcohol per dag drinken.
Een lagere dosis is ook aan te raden bij mensen die bepaalde andere medicatie gebruiken, voor mensen die vasten of bij wie het lichaamsgewicht onder de 50 kg is. De dosering bij kinderen hangt af van het gewicht, waarbij voor 6 tot 9-jarigen een dosis van 250 mg per keer wordt geadviseerd.
Wat zijn de verschillen tussen paracetamol en andere pijnstillers, zoals Aleve, Advil en Ibuprofen?
Er zijn grofweg drie groepen pijnstillers: paracetamol, de groep van ontstekingsremmende pijnstillers en de opioïden. Die laatste groep is alleen op doktersrecept verkrijgbaar. Als paracetamol niet werkt, dan is “stap twee bij de behandeling van pijn de zwaardere pijnstillers die ontstekingsremmend zijn”, zegt Dankers. Bijvoorbeeld Advil, Aleve of Ibuprofen. “Dat zijn medicijnen met meer bijwerkingen maar vooral met meer wisselwerkingen met andere medicijnen. Dat maakt dat we bij ouderen wat terughoudender zijn met dit soort pijnstillers, ook vanwege het risico op maagbloeding, een verminderde nierfunctie of vanwege andere medicatie tegen bijvoorbeeld hart- en vaatziekten.”
Voor welke soort pijn moet je welke pijnstiller gebruiken?
Voor koorts, een grieperig gevoel, spierpijn, gewrichtspijn, kiespijn en hoofdpijn is paracetamol eerste keus. De ontstekingsremmende medicijnen als Ibuprofen worden aangeraden bij menstruatiepijn en ontstekingspijnen bij artritis, jicht en Bechterew. Het Instituut Verantwoord Medicijngebruik ontraadt zware pijnstillers voor patiënten met maag- en darmklachten, hartklachten, nier- en leverproblemen en mensen die bloedverdunners slikken.
Wordt er weleens opnieuw gekeken naar medicijnen als paracetamol, als het gaat om bewaken van bijwerkingen of in kaart brengen van risico’s?
Het CBG antwoordt op deze vraag dat het “samen met het Europees Medicijnagentschap Ema continu de veiligheid van alle geneesmiddelen op de markt goed in de gaten houdt, dus ook voor paracetamol. Voor elk medicijn wordt alle nieuwe informatie beoordeeld. Nieuwe inzichten over bijwerkingen en risico’s van een medicijn kan gevolgen hebben voor aanpassing van de productinformatie en bijsluiter.” (Marco Visser)
Hier zou content moeten staan van bijv. Twitter, Facebook of Instagram
Om u deze content te kunnen laten zien, hebben wij uw toestemming nodig om cookies te plaatsen. Open uw cookie-instellingen om te kiezen welke cookies u wilt accepteren. Voor een optimale gebruikservaring van onze site selecteert u "Accepteer alles". U kunt ook alleen de sociale content aanzetten: vink hiervoor "Cookies accepteren van sociale media" aan.
Zwangere vrouwen doen er verstandig aan om tijdens de zwangerschap terughoudend te zijn met het gebruik van paracetamol, benadrukken medicijnwaakhond CBG en bijwerkingencentrum Lareb. 'Gebruik paracetamol alleen als het echt nodig is, zo kort mogelijk en in de laagst mogelijke dosering', vat CBG het bestaande advies nog eens samen. Aanleiding is een artikel van een internationale groep van 91 wetenschappers, artsen en andere gezondheidsprofessionals. Zij roepen op tot extra voorzichtigheid.
Toenemend bewijs duidt erop dat paracetamol invloed zou kunnen hebben op de ontwikkeling van foetussen, waarschuwt de groep onderzoekers in vakblad Nature Reviews Endocrinology. Mogelijk leidt het gebruik van de pijnstiller, die een relatief onschuldig imago heeft, tot een hoger risico op bepaalde afwijkingen, bijvoorbeeld in de hersenen of de voortplantingsorganen. Daar moet dringend meer onderzoek naar worden gedaan, vinden de auteurs.
Resultaat onderzoek sluit aan bij recentere studies
Het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) vindt dat het artikel aansluit op het bestaande advies. 'Weeg het gebruik van paracetamol tijdens de zwangerschap altijd af tegen de ernst van de klachten', aldus de medicijnwaakhond. Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA), waar het CBG ook in zit, is de recente studies waar in Nature naar wordt verwezen nog aan het beoordelen.
'De meest veilige pijnstiller tijdens de zwangerschap'
CBG benadrukt wel dat paracetamol 'de meest veilige pijnstiller tijdens de zwangerschap' is. Het is beter dan bijvoorbeeld ibuprofen. 'Pijn of koorts kan ook schadelijk zijn voor het ongeboren kindje. Maak dus altijd een zorgvuldige afweging en wees voorzichtig met het gebruik van paracetamol', zegt voorzitter Ton de Boer in een verklaring.
Lareb: 'Onderzoeken spreken elkaar tegen'
Bijwerkingencentrum Lareb sluit zich daarbij aan. 'Paracetamol is tijdens de zwangerschap nog wel de beste keus bij hevige pijn en koorts.' Wel erkent het centrum dat nog niet precies bekend is hoe veilig paracetamol tijdens de zwangerschap is. Aanhoudend hoge koorts is in elk geval wel ongezond voor het kindje. En ernstige pijn die maar niet overgaat kan slecht zijn voor de gezondheid van de moeder. 'Pijn en koorts moeten dus goed behandeld worden.' Lareb voegt eraan toe dat de onderzoeken 'elkaar tegenspreken'.
N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Ongevaccineerden Zo’n 15 procent van de Nederlanders heeft zich niet laten vaccineren. Waarom niet? „Ze zijn niet dom, ze zijn gewoon bezorgd.”
Stoelen waarop mensen na hun vaccin een kwartier moeten wachten bij de GGD.Foto Ilvy Njiokiktjien
Violist Joost van Es (52) trad deze week op in theater De Schalm in Veldhoven. Zijn publiek was gevaccineerd, negatief getest of hersteld van corona, en kon dat bewijzen. Van Es is dat allemaal niet. „Ik voel me steeds meer in een hoek gedrukt”, zegt Van Es. „Gelukkig laten ze de artiesten voorlopig met rust.”
Niet dat Van Es corona niet serieus neemt. Zijn buurvrouw lag ermee op de IC. Maar hij denkt dat de vaccins tegen het virus ook gevaarlijk kunnen zijn. Bovendien vindt hij dat er jarenlang te weinig is geïnvesteerd in de IC-capaciteit in ziekenhuizen. „Moeten wij ons nu overhaast laten inspuiten en met pasjes gaan lopen omdat de overheid verkeerde keuzes maakte?”
Wie zijn de 15 procent van de volwassen Nederlanders die zich niet laten vaccineren tegen corona? Zijn ze ‘antivax’, wantrouwen ze de overheid?
Van de bevolking laat 5 procent zich al jaren niet vaccineren, omdat het niet past in geloof of levensovertuiging: als God, of de ‘natuur’, beslist dat een kind mazelen krijgt en er zelfs aan sterft, dan zij dat zo. Zo ook met Covid. Deze mensen wonen vooral in de Biblebelt, of behoren tot de antroposofische gemeenschap. En dan is er de groep die helemaal niet gelooft dat corona ernstig is.
Maar de rest van de ongevaccineerden zijn twijfelaars die niet godsdienstig of activistisch zijn. Neem Brenda H. (41). Ze is altijd een fanatieke salsa-danseres geweest, vertelt ze, haar vriend is dj, ze hebben één kind. Brenda is gezond, heeft hooguit weleens een snotneus. „Ik slik niet graag medicijnen en zie geen reden me in te enten tegen corona.” Lang geleden kreeg Brenda al een aversie tegen „medisch gedoe”. „Ik was aan het diepzeeduiken en ik vond het zo spannend dat ik ging hyperventileren onder water. Ik kreeg last van mijn longen en er werd zo’n pufje voorgeschreven. Dat heb ik één week gebruikt, daarna was alles weer prima. En toen heette ik opeens ‘longpatiënt’ en wilden ze me telkens pufjes geven. Ik bén geen longpatiënt.”
Ze zegt ook: „Misschien krijg ik spijt hoor, word ik heel ziek van Covid en denk ik: hád ik me maar gevaccineerd. Maar ik wil het gewoon liever niet. Het gaat me allemaal te snel.” Brenda werkt in de financiële dienstverlening in Amsterdam en begrijpt het coronabeleid volledig. Ze heeft een oom en een tante die heel ziek zijn geweest van Covid-19.
Zo ook Nina Olivari (20), derdejaars rechtenstudent. Zij heeft corona gehad en vond het om die reden zinloos zich te laten vaccineren. „Ik was alleen even mijn geur en smaak kwijt, verder niks.” Waarom, zegt zij, zou ze „iets in me spuiten” als ze al antistoffen heeft tegen het virus waar ze niet eens heel ziek van werd?
Toch heeft ze nu een afspraak staan voor een prik. „Voor de QR-code. Ik testte steeds tijdens de vakantie maar als ik het nu ook nodig heb om even in een restaurant te eten, vind ik het testen te veel.” De moeder van haar vriend is echt tegen het vaccin, ze „vertrouwt het niet” met de nieuwe techniek van een mrna-vaccin. Haar eigen ouders zijn beiden ingeënt.
Op de markt, bij de moskee
Het argument om een vaccin te nemen om zo de keten van besmettingen die voor ánderen dan jezelf riskant zijn, te breken, komt niet voor in de meeste gesprekken. De Rotterdamse huisarts Shakib Sana legt dat argument wel voor aan de vele buurtbewoners in Delfshaven die niet gevaccineerd zijn. „Ik zeg: ‘Jij wordt er misschien niet ziek van, maar jouw moeder en vader wel. Als jij je vaccineert, help je hén te beschermen. Het virus krijgt dan minder kans.”
Elk weekend staat Sana met collega’s op de markt en bij de moskee om de „moeilijk bereikbare groep” te spreken. Inmiddels hebben ze zo al drieduizend Rotterdammers ingeënt die aanvankelijk niet wilden. „Dat zijn geen domme mensen, ze zijn gewoon bezorgd”, zegt Sana.
Anderhalve meter afstand is vanaf deze zaterdag niet langer verplicht. Foto’s ANP
Begin deze maand behoorde het christelijke dorp Elspeet op de Veluwe tot de coronabrandhaarden van Nederland. Burgemeester Breunis van de Weerd (SGP) baarde er opzien door inwoners op te roepen zich te laten vaccineren, terwijl hij zelf moest toegeven niet gevaccineerd te zijn. „Persoonlijk, vanuit geloofsovertuiging, heb ik ervoor gekozen om me niet te vaccineren”, zei hij tegen de lokale omroep. „Als ik vervolgens rationeel naar de situatie kijk in het land, wat de effecten zijn van vaccineren, dan kan ik niet anders concluderen dan dat ik het zeker gedaan zou hebben als dat emotionele deel mij niet in de weg zou staan”, zei Van de Weerd.
In Elspeet was begin deze maand maar 35 procent van de bevolking ingeënt. In het centrum van het dorp zegt een man het vaccinatiepaspoort „eigenlijk wel ideaal” te vinden. Deze zestigplusser is er blij mee dat hij in uitgaansgelegenheden straks alleen gevaccineerden kan tegenkomen, of mensen die getest of hersteld zijn. De man durft dat alleen niet met zijn naam in de krant te zeggen. „Dan krijg ik trammelant. Ik ben katholiek. Ik kom van oorsprong uit Winterswijk. De meeste mensen hier zijn hervormd en niet gevaccineerd”, zegt hij. Ook andere gevaccineerden op straat in Elspeet zeggen blij te zijn met het coronapaspoort, maar willen niet met hun naam in de krant.
Suikerpatiënt
Voor Aaltje Wieberdink (79) is dat geen probleem. In de tuin van haar vrijstaande woning heeft ze de was over haar rollator gehangen. Terwijl ze de kleren aan de waslijn hangt, zegt ze „niet getest en niet geprikt” te zijn. „Niet vanwege mijn geloof hoor”, zegt Wieberdink. „Ik ben suikerpatiënt en moest op een gegeven moment de griepprik. Half levend, half dood was ik toen. Nooit die rotzooi meer in mijn lichaam, heb ik toen gezegd”, aldus Wieberdink.
Ze is heus bang voor het coronavirus. „Maar ik ben wel zo van de kerk dat ik zeg, als ik het moet krijgen, dan krijg ik het.” Ze is tegenstander van het coronapaspoort dat zaterdag van kracht wordt. Al zullen de maatregelen haar niet raken. „Ik ga niet naar de film, of het restaurant. Wij gingen eigenlijk alleen nog maar naar de kerk, om te zingen.”
Ik ging eens halfdood van een griepprik. Nooit meer die rotzooi in mijn lichaam
Violist Joost van Es was samen met zijn vrouw altijd al kritisch op vaccins. Voor hun kinderen, die het huis uit zijn, bepaalden ze per vaccin welke ze kregen. Van de coronavaccins vindt Van Es dat ze erg snel zijn ontwikkeld. Volgens hem is er nog altijd sprake van een „onderzoeksfase”. Bovendien zijn er volgens de violist in Nederland al meer dan duizend mensen overleden door de vaccins.
Directeur Agnes Kant van Bijwerkingencentrum Lareb bestrijdt dit. „We hebben nu 524 meldingen ontvangen van vermoedens van bijwerkingen met overlijden na vaccinatie. Maar overlijden ná vaccinatie is natuurlijk iets anders dan overlijden dóór vaccinatie”, aldus Kant. Volgens haar zijn er in Nederland maar drie gevallen bekend waarbij het „vrij zeker” is dat de dood werd veroorzaakt door de zeldzame bijwerkingen van de AstraZeneca- en Janssen-vaccins.
Volgens violist Van Es weten mensen die bijwerkingen en overlijdensgevallen willen melden, het Lareb soms helemaal niet te bereiken. Wat bij hem bijdraagt aan zijn verzet, is dat hij zich „persoonlijk gemarginaliseerd” voelt door een overheid die artiesten altijd opriep zelfstandig ondernemer te zijn, terwijl dat ondernemerschap tijdens de coronacrisis onmogelijk werd gemaakt. Het is die combinatie van persoonlijke frustratie en argwaan tegen vaccins die maakt dat hij zich „min of meer gedwongen voelt” bepaalde dingen over corona zelf uit te zoeken. Zo is hij op internet mensen gaan volgen die in de gewone media volgens hem niet aan bod komen. Daar heeft hij ook de vermeende sterftecijfers door de coronavaccins gevonden.
Van twijfelaar naar weigeraar
De invoering van de coronapas maakt sommige mensen boos, anderen leggen zich erbij neer. Salsadanseres en financieel dienstverlener Brenda H. heeft er wel begrip voor. „Ik ben niet tégen de coronapas. Ik vind, als ik me niet wil laten vaccineren, dat ik me dan maar moet laten testen als ik met mensen op een kluitje wil zitten.” Haar vriend heeft er minder begrip voor, hij vindt het „erg verdacht” allemaal. „Maar ik wil zo ver niet gaan”, zegt Brenda.
Huisarts Shakib Sana: „Onder de 15 procent niet-gevaccineerden zitten ook veel mensen die nog twijfelen. Dit is een moeilijk bereikbare groep. In juni zijn de vier grote steden begonnen met een informatie- en vaccinatiecampagne om deze mensen te helpen een weloverwogen keuze te maken. Dit is een groep die we keer op keer proberen te spreken op een voor hen vertrouwde plek. Daar gaat veel tijd overheen – die mensen komen met hun zorgen en heel normale vragen. Drang en dwang kan dat proces verstoren.” De polariserende discussie over drang, zegt Sana, maakt van twijfelaars weigeraars. „Gun ze de rust om te kiezen.”
Rechtenstudent Nina Olivari „snapt het allemaal wel”, de theorie achter de coronapas: „Als zo veel mogelijk mensen zo snel mogelijk immuun worden, verdwijnt het virus.” Maar, zegt ze, de dwang die uitgaat van de coronapas – dat hoort eigenlijk niet. „Ze zeggen: ‘het blijft je eigen keuze of je je vaccineert’, maar dat is eigenlijk niet zo.”
Violist Joost van Es vreest dat de polarisatie in Nederland als gevolg van het coronapaspoort alleen maar toeneemt. Begin september was hij bij de grote demonstratie tegen de coronamaatregelen in Amsterdam. Voorlopig weigert hij zich te laten testen om toegang te krijgen. „Tenzij ik ergens heel graag naar binnen wil. Laatst trad ik op in Carré. Toen heeft mijn vrouw zich wel laten testen, omdat ze er zo graag bij wilde zijn.”
De invoering van het coronapaspoort doet Aaltje Wieberdink in Elspeet vermoeden, ook door de natuurrampen die ze op tv ziet, dat het einde der tijden nadert. De pandemie en het uitsluiten van niet-gevaccineerde mensen is daar volgens haar deel van. „De verdrukking in de wereld zal eerst zeer groot worden. Dat staat in de Bijbel”, zegt Wieberdink.
:quality(80)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d49b52fa-2075-11ec-b5aa-0255c322e81b.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/09/data76662855-1dc46e.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/09/data76646253-b456c6.jpg%7C//images.nrc.nl/yMA0ymP2-50WJZrP1-YMNtNYZi8=/1920x/smart/filters:no_upscale():strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/09/data76646253-b456c6.jpg)
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/09/fi250321.jpg)
