N.B. Het kan zijn dat elementen ontbreken aan deze printversie.
Reportage
Corona-scepsis Een artsencollectief waarschuwt voor risico’s van coronavaccins en bekritiseert maatregelen. Hun claims missen echter onderbouwing. Wie zijn deze artsen?
:format(webp)/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2021/09/data75841454-f8be1f.jpg)
Ernstig kijken ze in de camera. Witte jas aan, stethoscoop om. „Ik ben arts, en ik twijfel.” Één voor één spreken de dokters de woorden uit. Ze twijfelen, legt één van hen uit, over de coronamaatregelen. En ze roepen collega’s op zich aan te sluiten bij „het grootste artsencollectief dat zich bezighoudt met de corona-aanpak”.
De videocampagne #iktwijfel uit maart dit jaar, is van het ‘Artsen Covid Collectief’. Overal waar medische kritiek klinkt op het coronabeleid – van mondkapjes tot vaccinatie – duikt deze stichting op. Soms worden ze geciteerd in een krant of vakblad, dan weer schrijven ze een opiniestuk waarin ze waarschuwen voor het coronavaccin. Ook bij HerstelNL, een plan dat enkele bekende economen begin dit jaar presenteerden om Nederland te ‘heropenen’, was het collectief betrokken.
Het artsencollectief adverteert ook in kranten. Afgelopen weken verschenen twee advertenties in NRC: „Bescherm je kind met informatie”, staat boven de foto van een tienermeisje. De advertentie verwijst naar een brochure over vaccinaties van het Artsen Covid Collectief.
Alternatieve circuit
Wie zijn de mensen in dit collectief? De namen van verreweg de meeste leden zijn vertrouwelijk, blijkt uit een gesprek met actief lid Hannah Visser. Zij is internist in een ziekenhuis waarvan ze de naam niet wil noemen omdat het ziekenhuis niet met het collectief in verband wil worden gebracht. Het dagelijks bestuur bestaat uit een jurist, een psychiater en internist Evelien Peeters. In de praktijk aangevuld met werkgroepen die worden geleid door een radioloog en infectioloog, een SEH-arts (spoedeisende hulp), een kinderarts en een huisarts. Sommige werkgroepleden zijn actief in verenigingen voor homeopaten of antroposofische zorgverleners.
Zelf zeggen ze met tweeduizend medici te zijn. Of dat klopt, valt niet na te gaan omdat de meeste leden anoniem zijn. „We delen allemaal dezelfde zorgen”, zegt Visser, „over de nevenschade van de coronamaatregelen.” Ze benadrukt dat ze niet voor de lol een interview geeft. „Voorheen zou ik dat nooit hebben gedaan. Maar voor het eerst in mijn leven heb ik nu het gevoel dat ik als arts maatschappelijk moet handelen, door mijn mening te uiten. Iemand moet het doen.”
Het protest begon vorig jaar zomer, toen op internet een brief circuleerde die was geschreven door internist Peeters (die werkt bij een universitair ziekenhuis dat óók niet met het collectief in verband wil worden gebracht, red.). Zij was kritisch over de coronamaatregelen en vroeg zich af of die proportioneel waren. Daarnaast was de brief kritisch over „de snelheid en tijdelijkheid van wetswijzigingen om noodmaatregelen mogelijk te maken.”
Die vragen leefden breder, ook onder de vele medici die deze brandbrief ondertekenden. Huisarts Eric Cremers uit het Limburgse Tegelen was ook kritisch over het beleid. Toen de initiatiefnemers van de brief een stichting oprichtten, het Artsen Covid Collectief, sloot Cremers zich aan. Al snel kwam hij ervan terug. „Op hun website verwezen ze naar informatie waar ik kanttekeningen bij zet”, zegt de huisarts. „Ik vind kritiek op het Outbreak Management Team en alle beleidskeuzes prima, maar je moet wel een open wetenschappelijk debat voeren. Zeker als je dokter bent.”
Claims
Op het eerste gezicht is dat wat het artsencollectief doet: onderbouwde kritiek uiten op het coronabeleid. Claims over bijvoorbeeld de risico’s van vaccineren worden voorzien van voetnoten met verwijzingen naar studies. Geheel in lijn met de doelstelling van het artsencollectief, om „op basis van wetenschappelijk onderbouwde artikelen” een ander beleid te bepleiten. Alleen is in die verwijzingen de wetenschap vaak ver te zoeken.
Toen huisarts Cremers de website beter bekeek, kon hij er niet meer achter staan. „Ze verwijzen bijvoorbeeld naar zelfzorgcovid19.nl, een website die hydroxychloroquine aanprijst als coronamedicijn. Via een brief kunnen patiënten de huisarts vragen om hydrochloroquine voor te schrijven. Van deze middelen is nog steeds niet bewezen dat ze werken. Van de brief zijn verschillende versies. De laatste versie is inmiddels al wel iets milder van toon.” De Inspectie Gezondheidszorg beboet huisartsen die hydroxychloroquine, of ivermectine, voorschrijven aan Covidpatiënten.
Het artsencollectief voert ook campagne tegen het inenten van tieners tegen corona, via de eigen website, Twitter en advertenties. Meer mensen zijn kritisch over het vaccineren van tieners tegen Covid-19, omdat tieners aanzienlijk minder te duchten hebben van de ziekte zelf dan volwassenen, en het nog maar de vraag is of hun inenting substantieel zal bijdragen aan groepsimmuniteit. Maar de campagne van het artsencollectief richt zich op iets anders: het uitvergroten van vermeende gevaren van de coronaprik.
In de vaccinbrochure van het collectief staat bijvoorbeeld dat vijf tieners zijn overleden na toediening van het Pfizervaccin. Als bron wordt een vaccin-sceptische amateurwebsite aangehaald, die zelf cijfers uit een database van de Europese medicijn-waakhond EMA heeft geïnterpreteerd. Kinderarts-neonatoloog Mathijs Binkhorst van het Radboudumc vertrouwde het niet en besloot de data zelf bij de EMA op te vragen. „Daaruit blijkt dat er in Europa welgeteld één zestienjarige jongen overleden is na de vaccinatie, en die had waarschijnlijk een serieuze ziekte want hij slikte al verschillende medicijnen.”
Binkhorst verbaasde zich zo over de claim van het collectief, dat hij met een aantal wetenschappelijke collega’s nog een reeks andere stellingen van het artsencollectief voorzag van weerwoord en dat publiceerde in het blad Zorgvisie.
Een andere claim van het artsencollectief die Binkhorst daarin weerlegt, is dat uit onderzoek zou blijken dat het Pfizervaccin gevaarlijk is voor kinderen en tieners. Bij 0,4 procent van de gevaccineerde tieners werden in een studie „ernstige bijwerkingen” gemeld. Volgens het artsencollectief komt dat in Nederland neer op ernstige bijwerkingen voor 4.500 jongeren als alle jongeren zich laten inenten.
Maar het collectief laat na te vermelden dat de bijwerkingen uit de studie volgens de onderzoekers niet gerelateerd zijn aan de inenting. Drie van de vier tieners met bijwerkingen werden opgenomen in verband met depressie, waar ze al vóór de coronaprik last van hadden.
Onvolledige informatie? Internist Hannah Visser is het er niet mee eens. „Het maakt mij niet uit hoeveel procent het precies is: feit is dat een bepaald percentage te maken krijgt met bijwerkingen. Laten we dat eerst maar eens goed uitzoeken.”
Het artsencollectief weigert volgens neonatoloog Binkhorst onjuiste informatie aan te passen. „Ik heb ze in het begin voortdurend uitgedaagd om te antwoorden op LinkedIn. Maar ze gaan nooit in op inhoudelijke tegenwerpingen.”
Het kwalijke, vindt Binkhorst, is dat ze voor een breed publiek autoriteit uitstralen met de naam ‘Artsencollectief’. „Kijk, van de bakker neemt niemand dit soort dingen zomaar aan. Maar van een arts wel.”
Machtsgreep
Tijdens een bijeenkomst op 3 juli op Schiphol, onder de naam ‘Kindervaccinatie Awareness Day’, trad huisarts Jan Vingerhoets op, lid van het Artsencollectief. Vingerhoets, zo schrijft het collectief op zijn site, „deed in zijn betoog een dringend beroep om naast alle wetenschappelijke kennis en opgedane wijsheid in het leven, juist nog een andere vorm van kennis te gebruiken, ‘onze aangeboren kennis’: intuïtie.”
Nadat hij kritiek heeft gegeven op de vaccinatie van tieners, blijkt op het podium dat huisarts Vingerhoets het coronabeleid ziet als een duistere machtsgreep. Het optreden is te vinden via de website cafeweltschmerz.nl. „Covid-19 wordt nu gebruikt voor een politieke agenda. Een agenda voor controle, van ons en onze kinderen: de psychologie leert heel duidelijk hoe je met een gemeenschappelijke vijand mensen massaal kunt manipuleren om ze precies dat te laten doen wat je wilt. Als je dan maatregelen verpakt als oplossing, dan worden die bijna gretig omarmd. Mensen stoppen met nadenken, staan niet meer open voor vragen of het allemaal wel klopt. Ze sluiten mensen buiten, zelfs hun eigen naasten.” Hij refereert aan de uitspraak van nazi-kopstuk Herman Göring: „Het enige wat je als regering nodig hebt om mensen precies dat te laten doen wat je wilt, is angst.”
Het Artsencollectief schrijft op zijn website achter de woorden van Vingerhoets te staan.
En Hannah Visser? Die wil zich niet uitlaten over „politieke zaken”. Of er een geheimzinnige agenda schuilgaat achter het coronabeleid, weet ze niet. „Ik ken de intentie van Mark Rutte niet.” De vergelijking met Göring zou ze zelf niet maken, zegt ze. „We moeten wegblijven van oorlogsretoriek.”
Het Artsen Covid Collectief: corona-scepsis in een witte jas - NRC
Read More
No comments:
Post a Comment