Met alle positief geteste mensen van Nederland kun je elke dag opnieuw een Johan Cruijff Arena tot aan de bovenste rijen vullen. Dus nee, corona is nog lang niet weg. Het virus kluistert halve kantoorafdelingen aan huis. Het zorgt voor roosterproblemen, onderbezetting en bij de meeste mensen ook voor een hoop gedoe en logistieke toestanden. Nog maar te zwijgen over alle lichamelijke ongemakken. Eén coronabesmetting is voor de meeste mensen dus eigenlijk wel meer dan genoeg.
Maar wat blijkt: steeds meer mensen raken voor een tweede keer besmet. Een enkeling rept zelfs over een derde keer. En het kan. Je kunt opnieuw besmet raken, zeggen de deskundigen. Maar hoe zit dat dan? We zouden door vaccinatie of een doorgemaakte infectie toch op zijn minst een paar maanden beschermd zijn tegen het virus?
Telkens een nieuwe variant
Ja, zegt internist-infectioloog Joost Wiersinga van Amsterdam UMC, tegen een ernstig beloop van de ziekte ben je wel beschermd, maar tegen besmetting na verloop van tijd niet genoeg. Dat komt ook doordat ons immuunsysteem telkens met een nieuwe virusvariant wordt geconfronteerd.
We hebben er al een hele trits voorbij zien komen – de Wuhanvariant, delta, omikron – en van elke afzonderlijk kun je in theorie besmet raken. Sterker nog, je kunt zelfs kort achter elkaar twee keer geïnfecteerd raken door verschillende subvarianten, zo valt volgens Wiersinga te leren uit een omvangrijk Deens onderzoek onder positief geteste Denen tussen november 2021 en februari dit jaar. De Denen hebben in het lab ook gekeken naar de (sub)varianten waarmee mensen besmet waren. Omikron begon met de subversie BA.1, maar die is inmiddels weggedrukt door BA.2. Dat is omikron met een mutatie in het spike-eiwit, de stekeltjes van het coronavirus.
“De Denen hebben dat mooi gedocumenteerd. Je ziet daarin dus ook dat je omikron BA.2 kunt krijgen als je net BA.1 hebt gehad. Het komt voor, maar het is ook zeldzaam, blijkt uit dit onderzoek.”
Nu is er ook al een BA.3 variant gevonden. Betekent dit dat mensen deze derde variant er ook nog achteraan kunnen krijgen? Ja, in theorie wel, zegt Wiersinga, met de opbeurende boodschap dat het niet aannemelijk is dat BA.3 stevig voet aan de grond krijgt. Zijn grote broer BA.2 is besmettelijker en dus dominanter. “BA.3 lijkt ’m niet te worden.”
Dubbelinfecties
Dikke kans dus dat als iemand dit jaar twee keer corona heeft gekregen, die zowel omikron BA.1 als BA.2 voor de kiezen heeft gehad. Het Argos-consortium, een samenwerking van de GGD Amsterdam en Amsterdam UMC, houdt precies bij welke varianten er worden achtergelaten op de wattenstaafjes van de teststraat bij de RAI. Ook de wedloop in Amsterdam tussen BA.1 en BA.2 kon daardoor nauwgezet worden gevolgd, zegt moleculair microbioloog Marcel Jonges. “In januari begon BA.2 aan zijn opmars, op 20 februari werd er evenveel BA.1 en BA.2 in de stad gemeten, en inmiddels heeft BA.2 bijna alles overgenomen. We zitten boven de 90 procent.”
Ook werden er een paar procenten dubbelinfecties gezien. Deze mensen hadden de twee (sub)varianten tegelijkertijd onder de leden. Of mensen met een dubbelinfectie zich ook beroerder voelen, wordt nu ook onderzocht.
Volgens Huub Savelkoul, hoogleraar immunologie aan de universiteit van Wageningen, zijn vooral mensen die een onvoldoende immuunrespons maken tegen het virus de pineut. Dat geldt ook voor mensen met een afweerstoornis, bij wie de vaccins niet helpen. “Zij lopen een hoger risico om meerdere infecties achter elkaar op te lopen.” Maar er het goede nieuws is volgens Savelkoul ook dat voor veruit de meeste mensen vaccineren en boosteren wel helpt tegen ernstige ziekte.
Maar de mate van fitheid bepaalt ook hoe bevattelijk je bent, zegt Savelkoul. “Je kunt zelf ook dingen doen om je immuunsysteem zo krachtig mogelijk te houden. Zorg dat je beweegt, dat je goed en afwisselend eet, dat je vitaminen- en mineralenbalans op orde is en dat je goed slaapt.” Nog een tip: beperk chronische stress. “Het stresshormoon cortisol remt de immuunreactie.”
Hyper
En dan nog kun je besmet raken. Sommige mensen ervaren dat de tweede keer corona heftiger was. Dat lijkt onlogisch, want met elke besmetting raak je telkens een beetje beter opgewassen tegen hetzelfde virus. Bij mensen die eerder een besmetting met de deltavariant hadden is het helemaal gek, want die was ook nog eens ziekmakender dan de omikronvariant. Toch is er een logische verklaring waarom een tweede besmetting harder kan binnenkomen.
Savelkoul: “Na een infectieziekte heeft het immuunsysteem een geweldige activiteit ontplooid om dat virus op te ruimen. Daarna is het nog een beetje hyper. Als er op dat moment een andere variant van dat virus komt, of een ander virus, dan staat het immuunsysteem eigenlijk te veel aan. Dan ga je heviger reageren dan nodig is op dat virus. Dat kan verklaren waarom voor mensen de tweede infectie heftiger is.”
Verkoudheidsvirus
Of we in het najaar massaal wéér een omikronbesmetting moeten doorstaan, valt lastig te voorspellen, zegt Wiersinga. Dat hangt af van de vraag welke variant dán dominant is. Er wordt ondertussen ook nog onderzoek gedaan naar een vaccin tegen omikron en verder is het volstrekt niet duidelijk hoe lang de immuniteit blijft bestaan. “Als je het nu hebt gehad, verwacht ik dat je er in het najaar nog wel deels tegen beschermd bent, althans tegen ernstig ziek worden.”
We moeten in elk geval hopen dat deze omikronvariant lang dominant blijft, zegt Savelkoul. “Hoe langer dat duurt, hoe meer kans we hebben om immuniteit op te bouwen en hoe minder mensen uiteindelijk ziek worden of overlijden. Dan kan ook corona een soort verkoudheidsvirus worden waar we, desnoods met het lokaal opschalen van maatregelen als mondkapjes en afstand houden, goed mee kunnen leven.”
Voor een tweede keer besmet: waarom je steeds weer corona kunt oplopen - Parool.nl
Read More
No comments:
Post a Comment