Hoe vaak komt prostaatkanker voor?
Iets meer dan een op de honderd Nederlandse mannen heeft gediagnosticeerde prostaatkanker. Het is daarmee de meestvoorkomende kankersoort bij mannen in Nederland. Volgens de Nederlandse Kanker Registratie waren er op 1 januari 2021 ongeveer 90.500 mannen in Nederland die in de tien jaar daarvoor te horen hadden gekregen dat ze prostaatkanker hadden.
Er is geen manier om de ziekte met zekerheid te voorkomen. Wel heeft, net als bij andere kankertypes, leefwijze (roken, weinig bewegen, ongezond eten) invloed op het risico. Bij een klein deel van de gevallen (5 tot 10 procent) speelt erfelijkheid een rol.
Hoe ernstig is de ziekte?
Prostaatkanker ontstaat wanneer klierbuisjes in de prostaat ongeremd gaan groeien. Meestal gebeurt dat ongemerkt en langzaam. Het overgrote deel van de mannen boven de 70 heeft niet-uitgezaaide, trage prostaatkanker zonder het zelf te weten. Zij overlijden dus met prostaatkanker, maar gaan er niet aan dood. Sommige mannen ontdekken bij toeval dat ze het hebben, bijvoorbeeld doordat ze zich met pijn of plasklachten door een gezwollen prostaat bij de huisarts melden.
Soms zijn de kankercellen agressiever, waardoor ze zich kunnen uitzaaien naar ander weefsel, zoals de botten of de lymfeklieren. Genezing is dan meestal niet meer mogelijk, vertelt uroloog Joep van Roermund van het Medisch Centrum Maastricht. ‘Wel zijn er tegenwoordig heel veel middelen om prostaatkanker dan te onderdrukken. Bijvoorbeeld met hormoontherapie en bestraling en eventueel chemotherapie.’ Jaarlijks sterven ongeveer drieduizend mannen aan prostaatkanker.
Heeft preventief screenen op prostaatkanker zin?
Wie eenmaal uitgezaaide prostaatkanker heeft, zou willen dat het eerder was ontdekt. De Prostaatkankerstichting pleit daarom voor PSA-screening bij mannen die genetisch een groter risico lopen op prostaatkanker. PSA (Prostaat Specifiek Antigeen) is een eiwit dat de prostaat aanmaakt. Wanneer de concentratie van het eiwit in het bloed wat hoger is dan normaal, kan dat duiden op prostaatkanker, maar het kan ook komen door een onschuldige vergroting.
Aanvullend onderzoek, bijvoorbeeld een MRI-scan en een punctie, moeten vervolgens meer duidelijk maken. Het probleem is dat PSA-screening een behoorlijke kans geeft op vals alarm, met alle stress van dien. Bovendien kan het leiden tot overbehandeling. De tumoren die erdoor aan het licht komen, hoeven namelijk niet levensbedreigend te zijn. Uit een grootschalige internationale overzichtsstudie uit 2018 blijkt dat duizend mannen tien jaar lang gescreend moeten worden om één sterfgeval te voorkomen. En dat terwijl een veel groter aantal mannen in die tijd last zou krijgen van de bijwerkingen van overbehandeling, zoals incontinentie en erectieproblemen.
De Nederlandse Vereniging van Urologen vindt de nadelen van grootschalige screening daarom groter dan de voordelen. ‘Als ik bij een lezing vraag wie met PSA-screening uitgezaaide prostaatkanker zou willen voorkomen, gaan alle handen omhoog’, zegt Van Roermund. ‘Maar als ik vervolgens vraag wie bereid is om zijn prostaat in te leveren voor het genezen van zijn buurman, gaan de handen weer snel omlaag.’
Hoeveel zin heeft preventief screenen op prostaatkanker? | De Volkskrant - Volkskrant
Read More
No comments:
Post a Comment