Zijn vrouw had het gehad, al twee keer, kuchend en proestend liep ze door het huis. En hijzelf? Niks hoor, constateert de lezer die ik erover spreek verbaasd. Geen corona. Hoe kan dat nou? Is hij soms op de een of andere manier coronaproof?
Hij is de enige niet met die vraag. Want op welk feestje kom je ze níét tegen: mensen die nog steeds geen corona hebben gehad en daar best verbaasd over zijn. Ook ikzelf behoor tot die, steeds verder uitdunnende, groep. Mijn zoon kreeg het virus al tweemaal en mijn partner ook, maar hoe vaak ik mij ook testte: geen tweede streepje te bekennen.
Zo’n vijftienduizend reacties kreeg het team van celbioloog András Spaan nadat het een jaar geleden in vakblad Nature Immunology schreef dat men op zoek was naar mensen die maar geen corona krijgen. Onder hen mensen met wel héél sterke verhalen. ‘Een deelnemer aan onze studie is een verpleegkundige die tijdens de hevigste fase van de eerste golf in New York onbeschermd coronapatiënten verzorgde. Tijdenlang stond ze patiënten te intuberen. En toch heeft ze het niet gekregen’, vertelt Spaan, een Nederlander verbonden aan de Rockefeller Universiteit in New York.
Onkwetsbaar voor corona? Dat zou zowaar kunnen, denkt Spaan. ‘We weten van historische ziekteuitbraken dat er soms mensen van nature immuun zijn. Ze hebben een bepaalde receptor niet of maken een enzym niet aan dat het virus gebruikt om zich te vermenigvuldigen.’
Bekend voorbeeld zijn personen die niet geïnfecteerd kunnen raken met hiv, dankzij een mutatie aan een eiwit genaamd CCR5. Zozeer is het eiwit verfrommeld, dat het virus het niet meer als handvat kan gebruiken bij het binnendringen van cellen. Het resultaat: geen hiv. Of neem de geluksvogels op wie het norovirus, dat buikgriep geeft, geen vat heeft. Ze hebben een genetisch defect waardoor een enzym dat het virus nodig heeft om weefsels te infecteren, kapot is.
Ook is inmiddels duidelijk dat sommige mensen weliswaar niet onkwetsbaar zijn voor corona, maar het virus wel minder vaak krijgen. Zoals de ongeveer 7 procent Nederlanders met bloedgroep nul-negatief. Bij hen is het risico op corona zo’n 20 tot 40 procent kleiner. Waarom? Niemand die het precies weet, zegt Spaan. Misschien maken mensen met bloedgroep 0-negatief antistoffen die het coronavirus meer in de weg zitten, is een van de gedachtes.
Nog zo’n factor die de kans op corona kleiner maakt: allergieën. Uit een trits onderzoeken van vroeg uit de pandemie blijkt dat aandoeningen zoals eczeem, astma en hooikoorts de kans op corona tientallen procenten kunnen verkleinen, misschien omdat hun cellen minder van de zogeheten ACE2-receptoren aanmaken waaraan het virus zich vastklikt. Volgens één studie kan een voedselallergie het risico op corona zelfs halveren.
Dus wie weet bestaan er ook supermensen op wie corona helemaal afketst. Het is precies de vraag waarover Spaan zich buigt, als coördinator van een onderzoeksprogramma aan de Rockefeller University. Op de uitkomsten kan hij nog niet vooruitlopen. Op wat een monnikenwerk het is, wél.
‘We proberen een selectie te maken van mensen die geen corona hebben gehad, maar bij wie dat wel voor de hand had gelegen’, vertelt hij. Daarna probeert men in het erfelijk materiaal van de deelnemers te ontwaren wat de onkwetsbaren precies met elkaar gemeen hebben. Een gekreukeld eiwit hier, een extra enzym daar: ergens verstopt in het moleculaire raderwerk van onze biologie zou het moeten zitten.
Een ingewikkelde klus, zeker nu veel mensen zijn gevaccineerd. Neem de situatie in ons land. Zo’n 98 procent heeft inmiddels antistoffen tegen corona, meldt het RIVM desgevraagd. Maar daarbij zitten ook mensen die nooit besmet waren, maar die hun antistoffen aan vaccinatie hebben te danken: hoeveel mensen precies onbesmet zijn gebleven, is onduidelijk.
Enfin, toen kwam omikron en raakten veel van Spaans duizenden ‘onkwetsbaren’ toch gewoon geïnfecteerd. Dat geeft maar weer aan, zegt hij, dat ‘wie nu nog geen corona heeft gehad, naar alle waarschijnlijkheid gewoon geluk heeft gehad.’ Want de geschiedenis leert nóg iets: doorgaans gaat het bij mensen met natuurlijke weerstand tegen een bepaalde ziekte om heel zeldzame gevallen.
‘Ik zou er in elk geval niet op gokken dat je zo’n genetische aanleg hebt, als je nog altijd niet positief bent geweest’, zegt Spaan. ‘Wie infectie wil voorkomen, kan zich het beste gewoon laten vaccineren.’
Nog steeds geen corona? Misschien bent u van nature immuun - Volkskrant
Read More
No comments:
Post a Comment