De erfelijke, chronische, niet-besmettelijke huidziekte psoriasis veroorzaakt veel jeuk en pijn. Wat is psoriasis precies en hoe ga je ermee om? Een dermatoloog, psycholoog en ervaringsdeskundige leggen het uit.
"Het is een van de bekendste erfelijke chronische huidaandoeningen", zegt René Tijssen, dermatoloog bij het Reinier de Graaf Ziekenhuis. De ziekte veroorzaakt huiduitslag met jeukende, schilferige plekken.
Psoriasis zit meestal op de knieën, ellebogen, romp en hoofdhuid. Naar schatting zijn er in Nederland zo'n 450.000 mensen met psoriasis.
In je lichaam zorgt het immuunsysteem ervoor dat je gezond blijft, onder andere door de bacteriën die je lichaam binnendringen te vernietigen. Bij iemand met psoriasis werkt het immuunsysteem niet goed en worden gezonde cellen aangezien voor bacteriën.
Stress kan huidklachten verergeren
Hierdoor ontstaan ontstekingen of zwellingen, die aan de oppervlakte van de huid te zien zijn. "Vaak begint de huidziekte na de puberteit, maar ook jongeren en ouderen kunnen het opeens krijgen.
Sommige medicijnen, een keelinfectie of stress kunnen het huidbeeld verergeren. Daarnaast heeft 30 procent van de mensen met psoriasis ook klachten aan pezen en gewrichten. Daarbij kun je bijvoorbeeld denken aan een vorm van ontstekingsreuma."
Is er een behandeling?
Aangezien psoriasis een chronische aandoening is, is behandeling van de huidziekte niet eenvoudig. "Als het niet blijvend wordt behandeld, komt het meestal weer terug", zegt Tijssen.
Mensen met een ernstige vorm van psoriasis kunnen somberheid ervaren. Maar ook schaamte, angst, onzekerheid en eenzaamheid.
"Behandelen kan met zalven, crèmes en lotions om de ontstekingen te remmen. Als dit onvoldoende werkt, kan lichttherapie worden toegepast. Bij ergere vormen wordt systemische therapie voorgeschreven. Dit gaat in de vorm van tabletten of spuiten."
Ziekte kan ook tot mentale problemen leiden
De huidziekte veroorzaakt niet alleen lichamelijke, maar ook mentale problemen. Psoriasis heeft bij 87 procent van de patiënten impact op de kwaliteit van leven, zo blijkt uit onderzoek van de koepel van psoriasisverenigingen IFPA.
"Mensen met een ernstige vorm van psoriasis kunnen somberheid ervaren", zegt Andrea Evers, klinisch psycholoog en hoogleraar gezondheidspsychologie aan de Universiteit Leiden. "Maar ook schaamte, angst, onzekerheid en eenzaamheid."
Daarnaast kunnen de lichamelijke klachten ook slapeloosheid en stress veroorzaken, waardoor de psoriasis kan verergeren. Petra Vermeulen, oud-verpleegkundige en patiëntenvoorlichter bij Psoriasispatiënten Nederland (PN) kan erover meepraten. Ze leeft al 24 jaar met psoriasis.
Schaamte speelt een grote rol
"Het begon met enkele plekjes op mijn hoofdhuid", vertelt Vermeulen. "In korte tijd breidde dit zich uit. Het heeft lang geduurd voordat de diagnose werd gesteld. Dat gaf veel onzekerheid. Ik heb last van de jeuk en de schilfers en van gewrichtsontstekingen die ontstaan door psoriasis. Alles bij elkaar veroorzaakt het veel ongemak."
Vooral een opmerking dat het vies is, heeft enorme impact. Zeker omdat de ziekte helemaal niet besmettelijk is.
Schaamte speelt bij veel psoriasispatiënten een grote rol. Zo ook bij Vermeulen. "Vooral als de psoriasis zichtbaar is", legt ze uit. "Vooral op mijn hoofd, handen en gezicht. Dan ben ik angstig voor wat men denkt, vindt en zegt. Vooral een opmerking dat het vies is, heeft enorme impact. Zeker omdat de ziekte helemaal niet besmettelijk is."
Zo leer je omgaan met psoriasis
Om de mentale klachten te verminderen, zijn er verschillende wetenschappelijk onderbouwde behandelingen. "Cognitieve gedragstherapie", geeft de klinisch psycholoog als voorbeeld. "Hierdoor leer je beter met de psoriasis om te gaan."
"Wanneer door de huidziekte trauma's zijn ontstaan, kan de cognitieve gedragstherapie ook gecombineerd worden met EMDR of aandachtstraining (mindfulness). Daarnaast zijn er nog online programma's met ondersteunende teksten en oefeningen om thuis te doen."
Neem de klachten serieus
Vrienden, familie en naasten kunnen volgens Evers en Vermeulen de steun van psoriasispatiënten zijn. "Het is belangrijk om het serieus te nemen", zegt Evers. "Veel ernstige huidaandoeningen worden onderschat."
"Bied daarom een luisterend oor en toon begrip. Verder kun je iemand stimuleren om weer naar buiten te gaan." Vermeulen voegt eraan toe dat het als patiënt in het begin moeilijk kan zijn om de huidziekte te accepteren: "Maar sluit jezelf niet op. Je bent zoveel meer dan je huid."
Eerder
Dit moet je weten over psoriasis: 'De huidziekte is niet besmettelijk' - NU.nl
Read More
No comments:
Post a Comment