Twee weken geleden was de stichting B12 Research Institute Foundation een van de winnaars van de ‘Actie warm hart’-prijs, een heus geldbedrag van 10.000 euro, uitgereikt door de KRO-NCRV. Dit instituut wint deze prijs omdat het zich inzet voor ‘het optimaliseren van de diagnose en behandeling van patiënten met een vitamine B12-tekort’. Dat klinkt als een goede zaak, maar in werkelijkheid is het dubieus.
De mediadirecteur van KRO-NCRV zei bij de gelegenheid: ‘We dragen deze (vijf) fantastische goede doelen graag een warm hart toe. Niet alleen door middel van een donatie, maar ook door hun met deze actie een podium te geven.’ Op dat podium verkondigt B12 Research Institute Foundation dat 1,7 miljoen Nederlanders zouden kampen met een vitamine B12-tekort, en dankzij de donatie zullen zij het onderwerp meer op de kaart gaan zetten.
Over de auteur
Bernard Leenstra is huisarts.
Dit is een ingezonden bijdrage, die niet noodzakelijkerwijs het standpunt van de Volkskrant reflecteert. Lees hier meer over ons beleid aangaande opiniestukken.
Het is bekend dat een structureel tekort aan vitamine B12 kan leiden tot bloedarmoede of zenuwschade. Patiënten worden hiervoor behandeld in het ziekenhuis of door de huisarts. Maar rondom vitamine B12 heerst ook iets vaags. Zo bestaat er nog geen test waarmee een vitamine B12-tekort met zekerheid kan worden uitgesloten, of aangetoond. Bovendien komt het voor dat bij mensen per toeval een te laag vitamine B12-gehalte wordt gevonden, zonder dat zij bloedarmoede, zenuwschade of klachten hebben.
Andersom komt ook voor: mensen die allerlei klachten ervaren, bijvoorbeeld angsten, libidoverlies, stem- of slaapproblemen en bij wie eveneens een te laag vitamine B12-gehalte wordt gevonden, maar zonder de aanwezigheid van bloedarmoede of zenuwschade.
Bewijs
Ondanks gebrek aan wetenschappelijk bewijs voor een relatie tussen deze klachten en vitamine B12, verbinden mensen hun klachten aan het vermeende vitamine B12-tekort. Die onjuiste gedachte wordt gevoed door de opkomst van vitamine B12-klinieken, zoals het B12 Research Institute & Treatment Center BV., waarvan de eigenaar en een werknemer tevens de enige bestuursleden zijn van Stichting B12 Research Institute Foundation (de winnaar van de Actie warm hart prijs).
In Nederland zijn meerdere vitamine B12-klinieken. Deze klinieken werken ongeveer hetzelfde; vitamine B12 is de remedie tegen bijna elke klacht. Zo zouden er volgens hen minstens 50 verschillende klachten zijn die kunnen worden toegeschreven aan een gebrek aan vitamine B12. Inmiddels krijgen ook patiënten met longcovid vitamine B12.
Sterker nog, klanten (zowel volwassenen als kinderen) hoeven niet eens een te laag vitamine B12-gehalte in het bloed te hebben om toch behandeld te worden. Daarbij maken de klinieken gebruik van het feit dat een vitamine B12-tekort nooit geheel kan worden uitgesloten en overdosering praktisch niet mogelijk is; vitamine B12 is wateroplosbaar en men plast het overschot uit.
De behandeling bij deze klinieken bestaat uitsluitend uit injecties met vitamine B12 – de wetenschap heeft al lang aangetoond dat het slikken van vitamine B12 supplementen (verkrijgbaar bij de drogist) voor bijna iedereen even effectief is, zelfs bij mensen met maag- of darmproblemen. De kosten voor een intake bij deze klinieken variëren tussen de 350 en 1.200 euro, vergoed door de zorgverzekeraar (lees: de samenleving).
Placebo's
Nu is de vraag, als mensen minder last ervaren van hun klachten na de injecties ondanks gebrek aan ondersteunend wetenschappelijk bewijs, wat is daar dan op tegen? Artsen in Nederland mogen geen placebo’s voorschrijven, tenzij in het kader van een wetenschappelijke studie.
Nu zijn vitamine B12-injecties geen placebo. Immers, de injecties verhogen wel degelijk het vitamine B12-gehalte. Alleen, is er óók sprake van een placebo-effect omdat er geen bewijs is dat een stijging van het vitamine B12-gehalte werkzaam is tegen de meer dan 50 klachten, waarvan de klinieken beweren dat de injecties deze zouden kunnen verhelpen. Wel is bekend dat juist injectie een sterker placebo-effect kent dan (nep)pillen of zalfjes. Daarnaast zijn de kosten voor een vitamine B12-behandeling door deze klinieken hoog en is het onterecht dat de samenleving deze moet dragen.
De vitamine B12-hype kan niet los worden gezien van de groeiende wensgeneeskunde in onze samenleving. Voor elke kwaal moet een oorzaak worden gevonden en als het even kan het liefst nog van lichamelijke origine. De realiteit is weerbarstiger: we zijn allemaal weleens moe, somber of slapen slecht en in verreweg de meeste gevallen is daar geen lichamelijke aandoening voor aan te wijzen. De kans dat dit door een nog onontdekt vitamine B12 tekort wordt veroorzaakt is zeldzaam.
Als je toch die overtuiging hebt: koop een potje vitamine B12-pillen bij de drogist, slik drie maanden elke dag één pil en kijk wat het doet. Of nog beter: ga wandelen, sporten of een praatje maken met ouderen in een verzorgingstehuis. Omarm, hoe lastig dat ook kan zijn, dat het leven nu eenmaal niet altijd een feestje is.
Opinie: Vitamine B12 wordt omringd door mythes en dubieuze claims – en daar win je dan ook nog prijzen mee - Volkskrant
Read More
No comments:
Post a Comment