Allereerst de cijfers: in de vakantiemaanden juli en augustus neemt het aantal mensen dat ziekteverlof opneemt af, zo blijkt uit cijfers van ArboNed en Human Capital Care. Mensen melden zich als ze op vakantie zijn minder ziek, en de verlofcijfers worden gedrukt doordat bijvoorbeeld het onderwijs in deze periode sowieso stilligt.
Na de vakantie neemt het aantal mensen dat verlof opneemt weer toe, maar het is lastig te zeggen of dat komt doordat mensen ziek van hun vakantie terugkeren: de afterholidaydip.
Hoofdpijn, slecht slapen
"Dit is geen medisch fenomeen, maar een psychologische reactie", licht Redmer van Wijngaarden, bedrijfsarts en directeur medische zaken bij ArboNed toe. "Het kan wel degelijk vervelend voelen, maar het is een normaal proces. Iets wat plezierig is en je graag wilt vasthouden, eindigt. En dat kan ervoor zorgen dat iemand zich wat down voelt of tegen zaken opziet. Maar ook reacties als hoofdpijn, prikkelbaarheid of slecht slapen kunnen voorkomen."
Ad Vingerhoets, emeritus hoogleraar emoties en welbevinden, deed in het verleden onderzoek naar wat hij 'vrijetijdsziekte' noemt: het verschijnsel dat mensen juist als ze op vakantie zijn ziek worden.
"Enerzijds heb je mensen die zeggen: ik ben gewoon moe en ik heb overal pijn. Een andere cluster waren andere mensen die een echte ziekte hadden, met griepachtige fenomenen als koorts", zegt Vingerhoets.
Vrijetijdsziekte
"Die vage pijnen en vage vermoeidheid, dat kan het gevolg zijn van het feit dat je pas aandacht hebt voor signalen uit je lijf op het moment dat je het niet te druk hebt", zegt Vingerhoets.
"Onze hersenen hebben beperkte capaciteit, die moeten verwerken wat we zien, horen, proeven en denken. Als mensen heel druk zijn op hun werk, dan nemen ze die signalen vanuit hun lijf niet waar. Dan zijn ze op vakantie, dan hebben ze die drukke afleiding niet meer, en dan merken ze: goh, ik voel me moe, of ik heb pijn."
Maar een verklaring voor mensen die ziek worden als ze juist térugkomen van vakantie is daarmee niet gegeven. Vingerhoets vraagt zich dan ook af of dit wel een bestaand fenomeen is. "Mensen worden weleens ziek, ook als ze net terug zijn van vakantie", constateert hij. "Maar dat wil nog niet zeggen dat er een verband is."
Stress
Overigens stelt hij dat verandering, zoals bijvoorbeeld verandering in je werkritme, of je omgeving, zorgt voor stress, waardoor je gevoeliger bent voor ziekte.
"Of die verandering nou positief is of negatief, dat maakt niet uit", zegt Vingerhoets. "Dat is natuurlijk wel een ding. Ons lichaam heeft behoefte aan een stabiele omgeving. Je ziet het ook bij weersomslagen, dat mensen dan vatbaar zijn. Als de omslag van vakantie naar werken, gepaard gaat met een aanpassing van je slaapritme, een aanpassing van je koffiegebruik, of je alcoholgebruik, dan kán dat een factor zijn."
Ook KNO-arts Dennis Kox noemt stress als een mogelijke reden voor een post-vakantiedip. "Stress zorgt er ook voor een lagere weerstand", zegt hij.
Daarnaast zijn er ook medische verklaringen voor een ziek gevoel na je vakantie te geven. Zo kan het reizen zelf de weerstand geweld aandoen, bijvoorbeeld als je een vliegreis maakt. "Als je het hebt over bovensteluchtwegklachten: die ontstaan makkelijker als je bij anderen in de buurt bent. De kans dat je in een vliegtuig iets oploopt is een stuk groter.
Airco
Een verre autovakantie, waarbij je hele dagen in de airco zit, zijn ook niet bevorderlijk voor je gezondheid. "Je wordt niet ziek van airco, maar airco maakt je wel vatbaarder", zegt Kox. "Je neus is de hele dag bezig lucht te verwarmen en vochtig te maken. Airco maakt lucht juist koud en droog. Je neus moet dus harder werken, en dat zorgt voor opgezette slijmvliezen. Dat kan een verkouden gevoel geven."
Tenslotte is het volgens Kox mogelijk dat je lichaam anders reageert op lokale virusvarianten. Daarvoor hoef je volgens hem niet eens ver te reizen: "In principe is het zelfs zo dat je in een andere regio in Nederland dan waar je woont last kunt krijgen, omdat de virussen daar toch weer net iets anders zijn."
Ziek terug van vakantie: afterholidaydip fysiek én psychologisch te verklaren - RTL Boulevard
Read More
No comments:
Post a Comment