Herkenbaar
Het verhaal van Gosse Jongstra raakt mij, omdat het zo herkenbaar is. Tot in de kleine details is het exact de ervaring die ook wij hebben gehad toen mijn zwager (met vasculaire dementie en alzheimer) moest worden opgenomen in een zorginstelling. Gelukkig had hij op het moment suprême het gesprek thuis met een beoordelaar van het CIS – een helder moment. Tot ons aller verbazing zei hij opeens: ‘Natuurlijk moet ik opgenomen worden. Mijn vrouw kan dit niet meer.’ Meteen erna verdween ook bij hem weer alles in de mist in zijn hoofd. Hij wist zelfs de weg niet meer in zijn eigen huis.
Ook wij hadden bijzonder veel steun aan de casemanager van het plaatselijke verzorgingshuis. We zagen hoe zij moest manoeuvreren tussen de regels door. De officiële richtlijnen zijn niet afgestemd op de dagelijkse praktijk als het gaat om mensen met dementie. De paradox: als mensen niet adequaat antwoorden, kunnen ze niet vrijwillig geplaatst worden; als ze wel in staat zijn om te antwoorden, zijn ze (nog) niet aan plaatsing toe. Ziedaar het dilemma. Met veel kunst- en vliegwerk moet er dan een passende oplossing gezocht worden. De hulpverleners knijpen een oogje dicht, als je geluk hebt.
Kortom: hoog tijd dat hier aandacht voor is en dat de richtlijnen beter worden afgestemd op de praktijk. Ik wil hier nadrukkelijk zeggen dat alle zorgverleners met wie wij in deze periode te maken hadden, een grote steun waren. Dankzij deze mensen wordt veel in goede banen geleid, ondanks de gebrekkige wettelijke kaders.
Rita Kusters, Einighausen
Levenstestament
Het schrijnende verhaal van Gosse Jongstra had voorkomen kunnen worden door tijdig een levenstestament te laten opstellen en hierin vast te leggen wie in geval van wilsonbekwaamheid de gevolmachtigde wordt.
Ank Dudycz, Breda
Gehoord worden
Dat iemand, na een ervaring als beschreven in genoemd artikel, nog moeite doet voor mensen die na hem komen, gun je toch op zijn minst dat hij gehoord wordt.
Ik hoop dat degenen die opgeroepen worden door Gosse Jongstra, voormalig communicatietrainer en partner van iemand met de diagnose vasculaire dementie, het artikel ook hebben gelezen en hun gezonde verstand gebruiken. Een plekje op de agenda moet om te beginnen toch kunnen. Een oproep tot vermenselijking is geen loze kreet.
Gré Schilder-Schokker, Volendam
Lang reizen
Het relaas van Gosse Jongstra is helaas zeer herkenbaar. Ook mijn dementerende moeder is in de afgelopen maanden door hetzelfde traject gegaan. Nadat samen met de casemanager was vastgesteld dat mijn 80-jarige vader de zorg niet meer kon opbrengen en plaatsing in een verpleeghuis noodzakelijk was, moest ook mijn moeder een surrealistisch gesprek voeren met een medewerker van CIZ.
Ik herinner me nog onze verbazing toen wij hoorden dat mijn moeder, al lang niet meer wilsbekwaam, zélf de beslissing zou moeten maken over haar opname. Natuurlijk stemde zij niet in, en artikel 21 werd in werking gesteld. Inmiddels zit zij in een verpleeghuis, waar zij de liefdevolle zorg en aandacht krijgt die ze nodig heeft.
Ter aanvulling op het artikel wil ik nog melden dat na uitspraak van de rechter, opname binnen vier weken dient plaats te vinden. Dat betekende voor mijn moeder dat ze niet geplaatst kon worden in een verpleeghuis van mijn vaders voorkeur. Het gevolg is dat hij nu een enkele malen per week 43 kilometer (enkele reis) moet rijden om mijn moeder te bezoeken. Ik sluit mij aan bij de oproep van Gosse Jongstra dat er een verandering moet komen in het besluitvormingsproces tot opname.
Ivo van Barneveld, Soest
Wantrouwen
Met verbijstering heb ik het aangrijpende relaas van Gosse Jongstra over de plaatsing van zijn dementerende partner in een verpleeghuis gelezen. Aan het eind vraagt hij zich af wie deze gang van zaken bedacht heeft. De vraag zou beter kunnen zijn: waarom is dit bedacht. Antwoord: hetzelfde wantrouwen bij de overheid dat ook geleid heeft tot het toeslagenschandaal.
Wim Brussel, Arnhem
Artikel 21
De oproep van Gosse Jongstra tot maatwerk en vermenselijking van de artikel 21-procedure van de Wet zorg en dwang, is goed invoelbaar voor wie dit zelf meemaakt in de werk- of privésituatie. Maar hoe ontluisterend en verdrietig die situatie ook kan zijn: artikel 21 biedt voldoende helderheid en houvast voor maatwerk. Alleen wordt de wet niet door iedereen op de juiste manier geïnterpreteerd en uitgevoerd.
Als de CIZ-onderzoeker in het voorbeeld van Jongstra zegt: ‘We komen niet verder zo, ik heb geen ja gehoord’, zou je kunnen concluderen dat die medewerker de kern van artikel 21 niet begrijpt, of een cursus gesprekstechnieken nodig heeft. Het gaat immers niet over de vraag of iemand bereid is tot opname of niet, maar of iemand niet meer in staat is te begrijpen wat die vraag inhoudt (onvrijwillig). Bij een overduidelijk ‘ja’ zou het een vrijwillige opname worden, waarbij er geen artikel 21 wordt afgegeven. En bij een overduidelijk ‘nee’ is er pas sprake van verzet, waarbij ook geen artikel 21 kan worden afgegeven. Wat ‘overduidelijk’ inhoudt, is en blijft een grijs gebied, waardoor uitvoering van de wet per definitie maatwerk is.
Alle door Jongstra beschreven antwoorden van zijn vrouw, in de context van haar situatie, geven een duidelijk beeld van geen bereidheid (niet kunnen overzien dus onvrijwillig) maar ook geen verzet: precies waar artikel 21 voor bedoeld is: noch bereidheid, noch verzet. Geen ja, maar ook geen nee. Het gesprek met de CIZ-medewerker had dus geruststellender kunnen verlopen voor Jongstra en zijn vrouw. Gelukkig besloot het voltallige CIZ-team uiteindelijk wel tot artikel 21.
Arjen Oldenhuis, zorgbemiddelaar, Rotterdam
Wilt u reageren? Stuur dan een opiniebijdrage (max 700 woorden) naar opinie@volkskrant.nl of een brief (maximaal 200 woorden) naar brieven@volkskrant.nl
Opinie: Natuurlijk moet ik opgenomen worden. Mijn vrouw kan dit niet meer - de Volkskrant
Read More
No comments:
Post a Comment