Kan ik een soa oplopen zonder geslachtsgemeenschap?
Geslachtsziekten zijn ziektes die worden overgedragen via seksueel contact, dus via de geslachtsdelen. De meest voorkomende zijn chlamydia en gonorroe. Dat zijn bacteriële soa's, net als syfilis.
Andere geslachtsziekten worden veroorzaakt door een virus, zoals genitale wratten, herpes genitalis, hepatitis B en hiv. Als je met iemand naar bed gaat, is het gebruik van condooms de enige manier om soa's te voorkomen.
Een misverstand is dat je zo'n infectie alleen kunt oplopen door penetratie van de penis in de vagina of anus, zegt Götz.
"Een geslachtsziekte wordt overgedragen via de slijmvliezen in de genitalia. Je kunt ook een soa krijgen door orale seks. Pijpen geeft daarbij het meeste risico. Overdracht kan ook door gebruik van seksspeeltjes en de vingers. Maak speeltjes dus altijd goed schoon na gebruik en ook als je ze met meerdere partners gebruikt."
Moet ik met de billen bloot?
Nee, alleen bij klachten. "Mannen zijn vaak bang dat er iemand met een stokje in de penis komt roeren, maar zo wordt een soatest niet uitgevoerd", zegt Götz. "De cliënt komt op de afspraak en krijgt een zakje met wattenstaafjes en potjes, en gaat dan even naar de wc."
"Er hoeft niets de penis in, urine is genoeg. Een anale swab kan de cliënt zelf doen en vrouwen kunnen zelf materiaal uit de vagina afnemen. Dat hoeft niet diep."
Je medisch dossier is vertrouwelijk. Je mag bij de GGD een schuilnaam opgeven als je je laat testen.
Bij klachten wordt er wel lichamelijk onderzoek gedaan. De arts bekijkt dan de huid, wondjes en afscheiding bij de penis, anus of vagina.
GGD's sturen ook thuistesten op. Dan neem je zelf thuis de monsters af en stuur je het materiaal terug in een goed verzegelde envelop. De monsters worden dan in het laboratorium getest.
Naar de huisarts, GGD of gewoon de Kruidvat?
Twee derde van de soatesten wordt uitgevoerd door de huisarts. Wie die mogelijkheid niet heeft of dat niet wil, kan terecht bij het Centrum Seksuele Gezondheid van de GGD.
Daar is niet meteen plek. Deze groepen krijgen er prioriteit bij een afspraak: mensen die van een (ex-)partner hebben gehoord dat diegene een soa heeft, mensen die al klachten ervaren, mannen die seks hebben met mannen, sekswerkers en jongeren.
De GGD-centra geven bovendien nog een aanvullend consult. Daarbij kunnen mensen hun vragen en zorgen over seks en anticonceptie kwijt.
Dan zijn er ook nog commerciële bureaus die snelle soatesten aanbieden. Die zijn betrouwbaar, zegt Götz. De bureaus werken samen met erkende laboratoria. De GGD-arts adviseert een thuistest die je bij de Kruidvat koopt niet, omdat die niet betrouwbaar zijn.
Als je onveilige seks hebt gehad, is het verstandig om te testen. Doe dat niet meteen, maar pas twee weken na de seks.
Ik wil niet dat iemand erachter komt dat ik me heb laten testen
Je medisch dossier is vertrouwelijk en wordt niet gedeeld. Daarnaast mag je bij de GGD een schuilnaam opgeven als je je laat testen, vertelt Götz.
"Wel graag steeds dezelfde, want we maken dan op die naam een dossier aan. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij mannen die getrouwd zijn met een vrouw, maar ook seks hebben met andere mannen en dat niet willen vertellen. Wij hebben geen link met de reguliere zorg en je huisarts komt het ook niet te weten. Wij sturen nooit bericht naar de huisarts zonder toestemming", zegt ze.
"We raden dat wel sterk aan als iemand syfilis of hiv blijkt te hebben. Deze ziektes blijven zichtbaar in het bloed."
Als iemand vervolgens behandeld moet worden voor bijvoorbeeld hiv, dan moet dat wel onder de echte naam. "We vragen ook om de bedpartners op de hoogte te stellen, zodat de besmetting niet verder rondgaat."
Bij welke klachten moet ik aankloppen voor een test?
Dat kan bij pijnlijke afscheiding en pus uit de penis of als de afscheiding uit de vagina anders ruikt of er anders uitziet. Klachten als irritatie of pijn bij het plassen of roodheid rond de plasbuis of eikel zijn ook reden voor een test.
Als je onveilige seks hebt gehad, is het ook verstandig om te testen. Doe dat niet meteen, maar pas twee weken na de seks. Deze vragenlijst van Soa Aids Nederland adviseert je welke test op jou van toepassing is en waar je die kunt laten uitvoeren.
Wat kost een soatest?
Je zorgverzekering vergoedt soatesten. Laat je de test afnemen bij de huisarts, dan betaal je zelf eerst het eigen risico. Bij de GGD zijn deze testen gratis. Mede daardoor kun je er niet altijd en meteen terecht, omdat er veel aanvragen zijn.
Tot slot raadt Götz aan bij klachten, zorgen of vragen vooral betrouwbare informatie op te zoeken die is gecheckt door artsen. Die informatie vind je onder andere hier.
Zo werkt een soatest: 'Er gaat géén wattenstaafje in de penis' - NU.nl
Read More
No comments:
Post a Comment